مراقبت از دندان در نبود مسواک چگونه می تواند صورت گیرد؟ در موارد خاص و بسیار موقت، میتوان در غیاب مسواک از جایگزین هایی استفاده کرد که به نوعی بتوان گفت حداقل مراقبت را برای دندانها در این شرایط فراهم آورد. لازم به ذکر است که هیچکدام از شیوه ها جایگزین دایمی مسواک نمی توانند باشند. این موارد می تواند شامل جویدن آدامس های بدون قند (برای برداشتن باقی مانده مواد غذایی از لابلای دندانها)، خوردن مواد غذایی چون سیب (بصورت گاز زدن)، پنیر (برای خنثی کردن اسید ناشی از باکتری ها) و آجیل (از طریق تولید مواد قلیایی) و نیز استفاده از دهانشویه باشد.

- جویدن آدامس بدون قند می‌تواند تا حدودی کار مسواک را انجام بدهد و موجب می‌شود باقی‌مانده‌های غذا از لابه‌لای دندان خارج شوند و در نهایت اگر از نوع نعنایی باشد دهان را خوشبو می‌کند. البته باید بیاد داشت آدامس جویدن یک کار موقتی است و فقط موقعی کمک‌کننده است که نیاز فوری به مسواک دارید.  جویدن آدامس سبب افزایش میزان ترشح بزاق در دهان می شود . این بزاق نقش شستشو دهنده دندان ها پس از غذا را بر عهده دارد و تکه ها و خرده های غذایی را از سطح دندان ها پاک می کند. همچنین بسیاری از آدامس ها حاوی مواد قلیایی هستند که اسید ناشی از باکتری های پوسیدگی زا را خنثی می کنند. در ضمن آدامس های دارای فلوراید که جدیدا به بازار عرضه شده است خود باعث افزایش استحکام و مقاومت مینا در برابر اسید ها می شوند. درنظر داشته باشید که حتما از آدامس های بدون قند استفاده نمایید.

 

- دهان شویه ها نیز می توانند برای شستشوی دهان و رفع بخشی از اثرات باکتریهای دهان بر مواد غذایی موثر باشند.

 

- دیگر جایگزین های موقت برای مسواک و خمیردندان عبارتند از بعضی مواد غذایی که می توانند از پوسیدگی دندان ها جلوگیری کنند و در موارد اورژانس که دسترسی به مسواک و خمیر دندان ممکن نیست، می توانند جایگزین مسواک و خمیردندان شوند. بعضی از این مواد غذایی عبارتند از:

آجیل: پس از مصرف غذا و تجزیه آن توسط باکتری های موجود در دهان، اسیدی تولید می شود که منجر به حل شدن مواد معدنی دندان و پوسیدگی دندانی می شود. ولی اگر شما پس از صرف غذا دسترسی به مسواک نداشتید، می توانید آجیل مصرف کنید. آجیل در دهان مواد قلیایی تولید می کند که اسیدهای حاصل از باکتری ها را خنثی می کند و از پوسیدگی دندانی جلوگیری می کند.

پنیر: مصرف پنیر می تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. لذا بهتر است پس از هر وعده یا میان وعده غذایی، مقداری پنیر نیز مصرف شود تا اسید ناشی از باکتری ها را خنثی کند. توصیه می شود که مصرف پنیر با گردو همراه باشد تا کاهش فسفر بدن بر اثر خوردن پنیر جبران شود. خوردن پنیر به عنوان دسر بعد از غذا از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری کرده و به ترمیم سطح دندان‌ها نیز کمک می‌کند، چون پنیر میزان تخریب مواد معدنی در مینای دندان را کاهش می‌دهد و اسیدهای تشکیل دهنده پلاک‌ها را خنثی می‌کند و در عین حال بزاق دهان را افزایش می‌دهد که برای پاکسازی قند داخل فضای دهان مفید است. این خاصیت به علت وجود کلسیم و فسفر می‌باشد که این مواد معدنی در کنار مینای دندان قرار گیرد.

سیب: مصرف سیب، اثری مشابه مسواک زدن در تمیزی دندان‌ها می تواند داشته باشد، مصرف سیب می‌تواند به تمیزی دندانها کمک کند اما نمی‌تواند جایگزین مسواک ‌زدن شود البته اگر نخ دندان و مسواک در دسترس نباشد می‌توان از سیب برای تمیز کردن دندانها استفاده کرد.

قهوه، چای و سبزی های خشک: بوی بد دهان یکی از دلایلی است که خیلی ها برای رفع آن دست به دامان مسواک و خمیر دندان می شوند. اگر دسترسی به مسواک و خمیر دندان نداشتید، میتوانید یک فنجان قهوه یا چای بنوشید یا سبزی های خشک و معطر مانند نعناع را در بجوید، مولکول های خوش بویی که از این سبزی ها در دهان پراکنده می شود، دهان شما را خوشبو می کنند.