با توجه به بو و طعم و عدم تطابق ذایقه بیشتر ایرانیها، چگونه می توان مصرف گوشت سفید درغذاهای دریایی، مانند ماهی و میگو و... را در رژیم غذایی بالا برد؟ آگاهی دادن به افرا جامعه در سطح وسیع و فرهنگ سازی، تنزل قیمتها و در دسترس قرار دادن گوشت سفید (ماهی و آبزیان)، استفاده از روشهای خاص پخت و آموزش عمومی آنها، بهره گیری از انواع ادویه جات معطر، سعی در تغییر باورهای افراد خانواده و نیز اضافه کردن تدریجی این دسته باارزش از مواد غذایی در سفره خانواده می تواند راهکار موثری در تطبیق ذائقه افراد باشد.

ماهی دارای پروتئین، کربوهیدرات، مواد معدنی همچون کلسیم، فسفر و آهن، چربی های اشباع نشده،  ویتامین های A ،B و D و امگا 3 بوده که مانع بروز بیماری های قلبی و عروقی شده و ضمن پیشگیری ازپیری زودرس مغزی، دارای خاصیت بهبود و التیام بیماری های پوستی می باشد. 

 

باورهای غلط یکی از عوامل مهم خود داری برخی اشخاص از مصرف ماهی است. عوامل دیگری که در این مورد مؤثر است، تحمل نکردن بوی ماهی است. بعضی از افراد بوی ماهی را دوست ندارند و از استشمام آن دچار ناراحتی می شوند. برای چاره ی این امر می توان قبل از طبخ، آن را به خوبی شست و شو داد و تمیز کرد و به  هنگام طیخ از مواد معطری مانند پودر آویشن و  یا سبزیجات معطر دیگری مانند مرزه ، ترخون، ریحان، نعناع و امثال آن استفاده کرد.

لازم به ذکر است که ماهی تازه و سالم بوی نامطبوع ندارد و چنانچه ماهی، مانده و فاسد شود از آن بوی نامطلوب استشمام می شود. بنابراین باید به سلامت و  تازه بودن ماهی اطمینان داشته باشیم تا بتوانیم از خواص تغذیه ای این ماده ی غذایی مفید نهایت استفاده را ببریم.  به طور کلی مسئله ی عادت در شکل گیری الگوی غذایی انسان نقش بسیار مهمی برعهده دارد. در بعضی از خانواده ها عادت به مصرف ماهی وجود ندارد، یعنی در برنامه ی غذایی هفتگی آنان ماهی به طور مکرر طبخ نمی شود و در نتیجه اعضای خانواده به مصرف این ماده ی غذایی مفید عادت نمی کنند و این امر عامل دیگری برای مصرف نکردن یا کمبود مصرف ماهی است.

در هر حال چنانچه علل ممانعت کننده ی مصرف ماهی را جست و جو کنیم و سعی در رفع این علل بر آییم و نیز خود و خانواده مان را به مصرف این ماده ی غذایی مفید عادت بدهیم، گامی بسیار مؤثر در حفظ سلامت خود، خانواده و جامعه مان برداشته ایم.

از آنجایی که مصرف ماهی و آبزیان تأثیر مهمی در حفظ سلامت جامعه و  پیشگیری از بیماری ها و در نهایت ارتقای سلامت افراد اجتماع به عهده دارد، لذا لازم است اقدامات مؤثری جهت تشویق مردم به مصرف ماهی  انجام گیرد.

در این جا راه کارهایی جهت ترویج مصرف ماهی و محصولات دریایی درجامعه و تشویق مردم برای مصرف این مواد غذایی مفید پیشنهاد می شود.

1- آگاه کردن جامعه نسبت به خواص تغذیه ای محصولات دریایی

آگاه کردن جامعه نسیت به خواص تغذیه ای محصولات دریایی و تأثیری که درسلامت انسان و پیشگیری از انواع بیماری ها دارند، یکی ازمهمترین و مؤثرترین اقدامات جهت ترویج مصرف این دسته از مواد غذایی است که این امر با آموزش صحیح، پی گیر و همه جانبه امکان پذیر است.  دراین جا نقش رسانه های گروهی هر چه بیش تر شفاف می شود. رسانه های گروهی می توانند با تبلیغات صحیح، جالب و جذاب مردم را به مصرف هرچه بیشتر محصولات دریایی تشویق کنند. گاه دیده شده که رسانه های گروهی، سهواً و بدون ارزش تغذیه ای تبلیغات وسیعی روی بعضی از مواد غذایی انجام می دهند و با استفاده از جالب ترین و جذاب ترین تصاویر، انیمیشن ها و نمایش های عروسکی، مصرف این مواد را رواج می دهند، درحالی که چنانچه حتی قسمتی از این همه تلاش صرف تبلیغات صحیح و مناسب برای مواد غذایی با ارزش تغذیه ای بالا از قبیل ماهی و آبزیان بشود، و اگر این آموزش، مداوم و پی گیر باشد، نتایج بسیار ثمر بخشی در برخواهد داشت که بهره ی آن نصیب جامعه خواهد شد.

2- نقش والدین در تشویق کودکانشان به مصرف محصولات

به طور کلی برقراری هر نوع عادت غذایی در انسان، از کودکی، به وسیله ی خانواده و در خانواده ریشه می گیرد. توجه داشته باشیم که والدین الگوهای بسیار مهمی برای کودکان هستند.

چنان چه مادر و پدر، ماهی و محصولات دریایی را به عنوان مواد غذایی اصلی و اساسی در برنامه های هفتگی خانواده بگنجانند و خودشان با میل و رغبت غذاهای خوشمزه ای از این دسته از مواد غذایی را تهیه و مصرف کنند،  کودکان نیز به مصرف این مواد مفید تشویق شده و این عادت را در تمام عمر به همراه خواهند داشت.

3- دسترسی نداشتن به محصولات دریایی

دربررسی علل مصرف نکردن ماهی گفته شد که یکی از دلایل، به عقیده ی بعضی از افراد، دسترسی نداشتن به محصولات دریایی در بعضی از فصول سال است. امروزه خوشبختانه در اکثر نقاط کشورمان انواع ماهی و محصولات دریایی پرورش داده می شود، بنابراین در همه  فصول و در بسیاری از مناطق کشور دسترسی به ماهی و سایر محصولات دریایی امکان پذیر و آسان است.

 4- طعم و بوی ماهی

برخی افراد به طور کلی طعم و بوی ماهی را دوست ندارند.درمورد رفع بوی ماهی پیشتر اشاره کردیم که با افزودن سبزیجات معطر می توان بوی آن را مطابق با سلیقه ی خود تغییر داد، اما برای کسانی که طعم ماهی را دوست ندارند، دو راه وجود دارد که به وسیله ی آنها می توانند خود را به مصرف این ماده ی غذایی مفید عادت دهند.

الف- ماهی و سایر محصولات دریایی را در ابتدا به مقدار خیلی کم وارد برنامه ی غذایی خود کنند، مسلماً مصرف یک ماده ی غذایی به مقدار خیلی کم ولو اینکه انسان آن را دوست نداشته باشد، برای هیچ کس غیرقابل تحمل نیست. وقتی این قبیل افراد به مصرف مقدار کم محصولات دریایی عادت کردند، به تدریج می توانند، مقدار آن را افزایش دهند و به این ترتیب ذائقه ی خود را به مصرف این محصولات غذایی بسیارمفید و مؤثر در سلامت انسان، عادت دهند.

ب- افرادی که طعم ماهی را دوست ندارند، می توانند با مخلوط کردن ماهی و سایر آبزیان با سایر مواد غذایی به تدریج خود را به مصرف آن عادت دهند، به خصوص چنانچه محصولات دریایی را با موادی که دوست دارند و مورد علاقه ی آنها ست به صورت مخلوط طبخ کنند، می توانند به این طریق با تغییر طعم ماهی، آن را برای ذائقه خود دلچسب سازند.

با آموختن روش های مختلف طبخ ماهی و آبزیان، می توان انواع غذاهای بسیار خوشمزه و متنوع را از آنها تهیه کرد و علاوه براستفاده از خواص تغذیه ای آنها، تنوع زیادی نیز در برنامه ی غذایی خود ایجاد کرد.

مصرف حدود 400-200 گرم ماهی، دو  تا سه بار در هفته برای تمام افراد در هر سن و شرایطی توصیه می شود.

توجه داشته باشیم که مصرف مکرر ماهی و محصولات دریایی در برنامه ریزی غذایی هفتگی، می تواند درحفظ سلامت ما بسیار مؤثر باشد و ما را از گزند بیماری های مهلک و آزار دهنده درامان نگه دارد و همچنین موجب سلامت، شادابی و طول عمر، عمری سالم و پربار، شود.