نویسنده : ایمان معتمدی
بازدید : 212
فصل اول - ماشین مته، ماشین تو تراش، ماشین تراش:
تعریف
الف - ماشین مته ماشین ابزاریست كه روی محور گردنده آن ابزارهای برنده یا نوك تیز یا شیاردار سوار شده است كه برای سوراخ كردن فلز یا چوب یا مواد دیگر بكار می‌رود.
همچنین می‌توان با استفاده از ابزارهای مخصوص عمل كام درآری - فرزكاری توتراشی - جاخالی كردن (عقب نشینی در داخل سوراخ) و قلاویز زدن را انجام داد.
ب - ماشین توتراش ماشین ابزاریست كه روی محور حامل ابزار تراش تیغه توتراشی نصب می‌شود و برای گشاد كردن سوراخ در فلز یا تمام كردن تراش سطح داخل آن بكار می‌رود. همچنین ممكن است دارای محورهای گردنده حامل ابزار مخصوص سوراخ‌گیری در چوب و مواد نرم دیگر باشد.
ج - ماشین تراش ماشینی است مخصوص تراشیدن سطوح استوانه‌ای یا درآوردن پیچ كه دارای محور افقی یا قائم دوار می‌باشد (محور 3 نظام یا 4 نظام) و قطعه كار فلزی یا چوبی روی آن بسته شده و با آن می‌گردد. درضمن می‌توان با نصب ابزارهای مخصوص از این دستگاه برای توتراشی، سوراخ‌گیری حدیده كردن، آج دادن و پیچ تراشی استفاده كرد.
مقررات
ماده 1: چرخ دنده‌ها - محورهای حامل ابزار تراش پوست‌های میل گردان و محور ماشین مته و ماشین توتراش باید دارای حفاظ باشد.
ماده 2: اگر در ماشین‌های مته - تراش - توتراش برای تغییر دادن سرعت سه نظام و سرعت پیشروی از فلكه تسمه پله‌ای استفاده شود تسمه‌ها و فلكه‌ها باید بر طبق آیین‌نامه حفاظت وسایل انتقال نیرو حفاظ گذاری شود.
ماده 3: اگر در ماشین‌های مته - تراش - توتراش وزنه تعادلی بكار رفته باشد باید این وزنه‌ها به طور محكم به بازوی وزنه تعادلی متصل شود و اگر وزنه تعادلی به وسیله زنجیر یا كابل معلق باشد باید تا سطح زمین به‌وسیله حفاظ‌های مناسب محفوظ شود.
ماده 4: سه نظام ماشین مخصوص مته و توتراشی چوب باید بدون زائده و برجستگی باشد.
ماده 5: در ماشین‌های مته افقی تك محوره ساده كه روی آن مته، قلم توتراشی و قلاویز برای كارهای فلزتراشی یا سوراخ كردن قطعات چوب نصب می‌شود باید قسمتی از آن كه با قطعه كار در تماس نمی‌باشد حفاظ گذاری شود.
ماده 6: در ماشین‌های مته قائم یا شعاعی تك محوره ساده كه روی آن مته - قلم توتراشی یا قلاویز برای كارهای فلز تراشی یا سوراخ كردن چوب نصب می‌شود باید ابزارهای فوق‌‌الذكر بطور مؤثر حفاظ گذاری شود.
ماده 7: سپر محور فرمان مته‌های شعاعی باید حفاظگذاری شود.
ماده 8: برای جلوگیری از چرخش قطعه كار با مته میز كار باید دارای پیچ‌های محكم‌كننده یا گیره یا سایر وسایل مشابه برای ثابت نگاهداشتن قطعه كار باشد.
ماده 9: در ماشین‌های توتراشی قائم میز دوار افقی كه كار روی آن نصب شده باید به‌وسیله حفاظ‌هایی كه تا رأس قطعه كار ادامه داشته و روی بدنه ثابت دستگاه نصب شده محفوظ گردد تا از خطر مجروح شدن كارگر به‌وسیله زوائد قطعه كارجلوگیری شود.
ماده 10: پیچ قطعه همراه بر در ماشین‌های تراش افقی باید در خزینه بوده یا طوری تعبیه شده باشد كه ایجاد برجستگی و زائده ننماید.
ماده 11: ماشین‌های تراش افقی باید مجهز به ترمزهای خودكار باشد تا كارگر مجبور نشود دست خود را برای متوقف كردن سه نظام یا صفحه كار گیر روی آن قرار دهد.
ماده 12: صفحات كار گیر افقی در ماشین‌های تراش قائم باید بر طبق ماده 9 این آیین‌نامه حفاظگذاری شده باشد.
ماده 13: در ماشین‌های تراش رولور و ماشین‌های دیگری كه برای تراش میله‌های بلند بكار می‌رود و قسمتی از (پشت دستگاه) خارج می‌گردد قسمت مزبور باید به‌وسیله لوله‌ای كه توسط پایه‌های محكم به زمین متصل شده است حفاظ گذاری گردد.
ماده14:ماشین‌های تراشخودكار و ماشین‌های مشابه آن باید دارای صفحات حفاظتی باشد كه كارگران را در مقابل بخش مایع‌های خنك كننده و حاوی ذرات فلز محفوظ نگهدارد.
ماده 15: روی قلم گیر متحرك یا ثابت ماشین‌های خراطی فرم تراش - پاشنه تراش كپی و سایر ماشین‌های خراطی باید به‌وسیله حفاظ پوشیده شود.
ماده 16: ماشین‌هایی كه برای خراطی قطعات طویل چوب بكار می‌رود و قطعه كار فقط به‌وسیله دو مرغك در روی آن نگهداری می‌شود باید در قسمت بالا و روی قطعه‌كار مجهز به حفاظ‌های نیم‌گرد متناسب با طول قطعه كار باشد.
ماده 17: ماشین‌های خراطی باید مجهز به سرپوش‌هایی باشد كه به دستگاه مكنده مؤثری متصل گردد و غبار و تراشه‌های چوب را از محل تولید گرفته و به خارج از منطقه عمل ماشین هدایت كند.
فصل دوم- ماشین فرز- ماشین صفحه تراش- ماشین رنده- ماشین تراش جای خار برای فلزات
تعاریف
الف - ماشین فرز ابزاریست كه معمولاً برای شكل دادن و تراشیدن سطوح خارجی یا داخلی قطعات فلزی بكار می‌رود.
این قطعات روی یك میز ثابت با میز با حركت كشویی یا گردان یا بین دو مرغك بسته می‌شود و عمل تراش به‌وسیله فرز دندانه داری كه توسط یك محور گردنده افقی یا قائم به حركت در می‌آید انجام می‌شود همچنین می‌توان با ابزارهای مخصوص عمل توتراشی - سوراخ كردن - یا كله زنی را روی قطعه كار انجام داد.
ب - ماشین صفحه تراش دروازه‌ای ماشین ابزاری است كه برای صاف كردن یا شكل دادن سطوح قطعات بزرگ فلزی بكار می‌رود و قطعات كار روی یك میز افقی كه در زیر قسمت قلم‌گیر حركت رفت و آمد انجام می‌دهد بسته می‌شود قسمت قلم گیر قابل تنظیم بوده و نسبت به میز ثابت می‌باشد و قلم رنده به آن نصب شده كه قطعه كار را فقط در یكی از جهات حركت میز برش می‌دهد.
ج - ماشین رنده ماشین ابزاریست كه برای صاف كردن و شكل دادن قسمت داخلی یا خارجی قطعات فلزی بكار می‌رود.
قطعات كار را روی یك میز افقی قابل تنظیم محكم می‌كنند و قلم رنده آن سر كج یا چند لبه می‌باشد كهروی یك قسمت كشویی نصب شده و در جهت افقی یا قائم رویسطح قطعه كار حركت رفت و آمد انجام می‌دهد و معمولاً فقط در موقع پیشروی براده‌برداری می‌كند.
د - ماشین كله زنی ماشینی است كه برای رنده كردن قطعات فلزی در جهت قائم بكار می‌رود و طرز كار آن شبیه به ماشین رنده می‌باشد قلم رنده در حركت رفت و آمد خود براده برداری كرده و میز كار كه قطعه كار روی آن بسته می‌شود حركت پیشروی و عمل تنظیم را انجام می‌دهد.
ماده 18: میزهای گردان افقی در ماشین‌های فرز و كله زنی باید بر طبق ماده 9 این آیین‌نامه حفاظگذاری شود.
ماده 19: مكانیسم گردانده تیغه و بار دادن خودكار در ماشین‌های فرز چنانچه در داخل خود ماشین قرار نگرفته باشد باید حفاظ گذاری شود.
ماده 20: تیغه‌های فرز كه برای برش سطح خارجی فلزات بكار می‌رود و در روی بازو و یا محور افقی سوار شده است باید با توجه به نكات زیر حفاظ گذاری شود.
الف-سطح برش درتمامقسمتها (بجزقسمتی كه برای فرزكاری باید بازبماند) پوشیده شده و اینپوشش از دوطرف تا انتهای بازوی حامل فرز كه نزدیك به یاتاقان می‌باشد ادامه‌یابد.
ب - تیغه فرز كاملاً به‌وسیله حفاظ پوشانده شود. این حفاظ باید خودكار بوده عملش طوری باشد كه به محض رسیدن قطعه كار به لبه فرز حفاظ به زاویه معین و بطور خودكار به اندازه‌ای باز شود كه عمل فرزكاری میسر گردد.
ماده21: لبههایبرنده فرز درماشین‌های فرز قائم باید به‌وسیله محفظه‌ای پوشیده شدهباشد.
ماده22: فلكههای دستی درمكانیسم باردادن افقی یا قائم فرزها بایددارای شرایط زیر باشد.
الف - به‌وسیله كلاج یا ضامن شیطانك دار روی بازوی فرمان به قسمی سوار شده باشد كه در موقع پیشروی خودكار ماشین خلاص شود و نچرخد.
ب - مجهز به دسته‌ای باشد كه قابل خلاص كردن بوده و دارای فنرهای فشاری باشد تا در موقع احتیاج كارگر بتواند دسته را در محل خود روی فلكه قرار دهد.
ماده 23: فرزهای خودكار باید مجهز به صفحات حفاظتی در مقابل پخش مایعات خنك كننده باشد.
ماده 24: روی دهانه‌های باز میز ثابت و بدنه ماشین صفحه تراش دروازه‌ای باید با صفحات فلزی یا با حفاظ‌های مناسب دیگری پوشیده شود.
ماده 25: كلیه وسایل تغییر جهت حركت ماشین‌های صفحه تراش دروازه‌ای كه روباز باشد باید به‌وسیله حفاظ پوشیده شود.
ماده 26: در صورتی كه در ماشین‌های صفحه تراش دروازه‌ای فاصله آزاد در دو پهلوی میز متحرك و انتهای كورس آن یا قطعه كاری كه روی آن بسته شده كمتر از 60 سانتیمتر باشد باید برای جلوگیری از ورود افراد به این فضای آزاد نرده‌های حفاظتی نصب گردد.
ماده 27: فرمان قسمت حامل قلم اعم از مكانیسم لنگ - هیدرولیكی - چرخ دنده‌ای، پیچ كشودار در ماشین‌های دنده باید در داخل محفظه‌ای قرار داده شود.
ماده 28: اطراف‌قسمت‌كشویی‌حامل قلم دنده‌افقی باید درتمام طول‌كورس نرده‌گذاری شود.
ماده 29: تمام قسمت‌های متحرك ماشین مخصوص درآوردن جای خار به جز قسمت نگهدارنده قطعه كار باید داخل محفظه‌ای قرار گرفته باشد.
ماده 30: برای گرفتن ذرات ریز فلزات باید دستگاه مكنده‌ای پیش‌بینی شده باشد این دستگاه در ماشین‌های قائم در قسمت زیر و در ماشین‌های افقی در یك طرف دستگاه باید نصب گردد.
فصل سوم: ماشین‌های تراش چوب
تعاریف
ماشین‌های تراش چوب عبارتند از ماشین گندگی - ماشین كف رنده - ماشین كام و زبانه درآر - ماشین چند كاره.
الف - ماشین كندگی - ماشینی است كه برای صاف كردن و پرداخت سطوح و لبه‌های قطعات چوب بكار می‌رود. در این ماشین قطعه كار روی یك میز افقی حركت كرده و پس از عبور از مقابل تیغه رنده‌ها به عرض و ضخامت مورد نظر شكل می‌گیرد. این تیغه رنده‌ها در شیاری كه روی استوانه یا محورگردانی كه در قاب كشویی قابل تنظیم نصب گردیده محكم شده است.
ماشین‌های كف رنده - تراش‌های قاب‌های در - منبت كاری - زبانه درآری جزء این دسته از ماشین‌ها محسوب می‌شود.
ب- ماشین فرز نجاری - ماشینی است كه برای برش و شكل دادن لبه قطعات چوب بكار می‌رود در این ماشین قطعه كار با فشار از مقابل تیغه فرز عبور می‌نماید.
ج - ماشین كف رنده ماشینی است شبیه به ماشین گندگی با این تفاوت كه فقط دارای یك محور حامل تیغه رنده در روی میز كار می‌باشد.
د - ماشین كام و زبانه داری ماشینی است كه معمولاً در آن ابزار مخصوص كام با زبانه درآری روی یك محور قائم یا افقی در بالای میز كار سوار گردید و قطعه كار را كه به میز متحركی بسته شده است از دم ابزار عبور می‌دهند در بعضی موارد عمل كام یا زبانه درآری را با بستن قلمهای مخصوص به روی ماشین فرز و عمل كام درآری را با ابزار زنجیری انجام می‌دهند.
هـ - ماشین چند كاره ماشینی است كه با آن می‌توان عمل اره كردن، سوراخ كردن، فرز كردن، رنده كردن و كام و زبانه درآوردن را انجام داد.
ماده 31: سیلندرها و محورهای حامل تیغه رنده باید مجهز به ضامن های باشد كه در موقع عوض كردن تیغه از حركت دستگاه جلوگیری نماید.
ماده 32: ماشین‌های گندگی و فرز چوب بری باید مجهز به سرپوش‌های متصل به دستگاه مكنده باشد تا غبار قطعات ریز و تراشه‌های چوب را از محل تولید به خارج از منطقه عمل ماشین هدایت كند.
ماده 33: ماشین‌های كف رنده و گندگی با محورهای افقی باید در قسمت جلوی هدایت كننده‌ها دارای حفاظ‌هایی باشد كه در ارتفاع و در جهت سطح روی میز قابل تنظیم بوده و قسمت كارگیر تیغه‌ها را طوریبپوشاند كه قطعه كار بتواند بهسهولت از زیر آن عبورنماید.
ماده 34: در ماشین‌های كف رنده فاصله آزاد بین لبه دهانه و لبه تیغه رنده نباید از 3 میلیمتر تجاوز نماید.
ماده 35: تیغه‌های ماشین رنده در قسمت زیر میز باید حفاظ گذاری شود.
ماده 36: ماشین‌های گندگی كه مجهز به غلطك‌های تغذیه می‌باشد باید دارای چنگالهایی باشد كه از عقب زدن قطعات چوب ممانعت كند.
ماده 37: كارفرما موظف است دستگیره‌های فشاری در اختیار كارگران قرار دهد تا برای بار دادن قطعات كوتاهتر، از نیم متر در دستگاه كندگی از آن استفاده شود.
ماده 38: دستگاه‌های تغذیه خودكار در ماشین‌های گندگی باید به‌وسیله سرپوش‌ها یا حفاظ‌های‌فلزی محفوظ‌شده و فقط‌قسمتی از آن كه‌محل‌عبور قطعه‌كاراست‌بازباشد.
ماده 39: محور حامل ابزار تراش و خود ابزار در ماشین‌های كام و زبانه درآری باید به‌وسیله سرپوش‌هایی از ورق فولاد كه ضخامت آن حداقل 3 میلی متر باشد یا مصالحی با استحكام مشابه آن محفوظ گردد.
ماده 40: غلطك‌های تغذیه در ماشین‌های كام و زبانه درآری باید به‌وسیله حفاظ‌های فلزی كه به بدنه حامل غلطك‌ها ثابت شده محفوظ گردد و طوری نصب شود كه فقط قسمت محل عبور قطعه كار باز باشد.
ماده 41: زنجیرها و چرخ دنده‌های تغذیه در ماشین‌های زبانه درآری دوبل و ماشین‌های مخصوص كام درآری باید بطور كامل در زیرسرپوشی محفوظ شود و فقط قسمتی از زنجیر كه برای حمل قطعات بكار می‌رود می‌تواند باز باشد.
ماده 42: محل نصب قلم دستگاه فرز نجاری و ماشین‌های مشابه چوب بری باید دارای مهره كنترل با وسایل محكم كننده مشابه باشد تا در موقع كار امكان درآمدن قلم از جای خود و پرتاب شدن نداشته باشد.
ماده 43: ماشین‌های فرز و ماشین‌های چوب بری مشابه آن كه بار دادن آنها بطور خودكار، انجام نمی‌شود باید دارای حفاظ قلم فرز باشد این حفاظ باید مسیر تراش بزرگترین قلم فرز ماشین را پوشانده و به تناسب ضخامت قطعه كار قابل تنظیم باشد.
ماده 44: برای تراش دادن قطعات كوچك چوب یا ماشین‌های فرز یا ماشین‌های مشابه آن باید از دستگاه هدایت كننده یا گیره دسته‌دار استفاده كرد.
این آیین‌نامه كه مشتمل بر سه فصل و 44 ماده می‌باشد به استناد ماده 47 قانون كار در سیصد و دوازدهمین جلسه مورخ 1/2/48 شورایعالی حفاظت فنی به تصویب نهایی رسیده و قابل اجرا است.
طراحی وب سایتفروشگاه اینترنتیطراحی فروشگاه اینترنتیسیستم مدیریت تعمیر و نگهداریسامانه تعمیر و نگهداری PM سامانه جمع آوری شناسنامه کامپیوتر سیستم جمع آوری شناسنامه کامپیوتر سیستم مدیریت کلان IT طراحی وب سایت آزانس املاک وب سایت مشاورین املاک طراحی پورتال سازمانی سامانه تجمیع پاساژ آنلاین پاساژ مجازی