چگونه می توان از سلامت لثه ها اطمینان حاصل کرد؟/ ارزیابی سلامت لثه (از لحاظ ظاهری، رنگ و حدود پوشش دندان و ...) در معاینات فردی توسط خود افراد چگونه است؟ لثه سالم دارای قوای محکمی بوده و کاملاً بر روی استخوان چسبیده است. همچنین در محل تماس با دندان کاملاً صاف و دارای لبه تیز می‌باشد. رنگ لثه سالم صورتی است. از مهم‌ترین علایم التهاب لثه می‌توان به خون‌ریزی از لثه و تغییر رنگ آن اشاره نمود. در بسیاری از موارد، لثه در اثر التهاب، نرم و متورم می‌گردد و گاهی اوقات لثه دچار افزایش حجم نیز می‌گردد

لثه ی سالم، بین دندان‌ها را پر می‌کند، از این رو حالت کنگره‌ای دارد. رنگ آن صورتی متمایل به قرمز است و در فرد بالغ در حد طوق (فاصله بین تاج و ریشه) قرار دارد. بین لثه و دندان در حالت عادی شیار باریکی وجود دارد که به آن شیار لثه می‌گویند و عمقی حداکثر تا حدود 3 میلی متر دارد. سطح لثه در حالت طبیعی دان دان است. تغییر در هر کدام از موارد فوق می‌تواند نشانه‌ای از بیماری لثه باشد.

 

لثه سالم دارای قوای محکمی بوده و کاملاً بر روی استخوان چسبیده است. همچنین در محل تماس با دندان کاملاً صاف و دارای لبه تیز می‌باشد. رنگ لثه سالم صورتی است، ‌ولی در برخی افراد که رنگ چهره تیره دارند،‌ روی لثه آنها هم لکه‌های قهوه ای رنگ دیده می‌شود. اگر سایر علایم لثه سالم مشاهده می‌گردد و فقط رنگ آن قهوه‌ای است این لثه هم سالم می‌باشد. 

 

مهم‌ترین بیماری‌های لثه عبارتند از ژنژیویت  Gingivits(التهاب لثه) و پریودنتیت  Periodontal (تخریب استخوان اطراف دندان).

در ژنژیویت که به معنای التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است، ولی در پریودنتیت که عامه مردم به آن پیوره می‌گویند، استخوان اطراف دندان دچار تخریب می‌گردد. همواره مسیر پیشرفت بیماری لثه از ژنژیویت به سوی پیوره می‌باشد. پس اگر بیماری لثه در مرحله اول کنترل گردد، می‌توان از تخریب استخوان جلوگیری نمود.

از مهم‌ترین علایم التهاب لثه می‌توان به خون‌ریزی از لثه و تغییر رنگ آن اشاره نمود. در بسیاری از موارد، لثه در اثر التهاب، نرم و متورم می‌گردد و گاهی اوقات لثه دچار افزایش حجم نیز می‌گردد.

تبدیل ژنژیویت به پیوره معمولاً به دلیل عدم رعایت کافی بهداشت دهان و مستعد بودن فرد خصوصاً از نظر عوامل ایمنی بدن صورت می‌گیرد. علایم پیوره شامل خون‌ریزی از لثه، بوی بد دهان، درد مبهم در فک‌ها، احساس درد بین دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمایل به فرو بردن خلال دندان در بین دندان‌ها،‌ ترشح چرک از لثه، لقی دندان، ریخته شدن خون روی بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها،‌ گیر کردن غذا بین دندان‌ها، آبسه ی لثه و ... است. از علایمی ‌که معمولاً مورد نظر دندانپزشک می‌باشد، عمیق شدن شیار لثه است که همگام با تحلیل استخوان صورت می‌گیرد. تحلیل استخوان نیز از روی رادیوگرافی تعیین می‌گردد.

 

نشانه‌های بیماری لثه:

در آغاز بیماری، لثه قرمز رنگ و پرخون شده و همچنین لبه‌های تیز لثه حالت تورم پیدا کرده و برجسته می‌شود. قوام لثه نیز شل می‌گردد و در هنگام خوردن میوه‌های سفت و یا مسواک زدن خونریزی می‌کند. معمولاً در این مواقع فرد از مسواک زدن خودداری می‌کند، ‌که این مسأله باعث شدیدتر شدن بیماری لثه می‌گردد. در این حالت به بیماری لثه، التهاب لثه یا ژنژیویت می‌گویند. وقتی بیماری ادامه پیدا کند،‌ لثه شروع به تحلیل رفتن می‌کند. منظور از تحلیل رفتن لثه،‌این است که لثه به طرف ریشه دندان کشیده می‌شود. به تدریج بیماری از لثه عبور کرده و به نواحی زیرین یعنی استخوانهای دور دندان سرایت می‌کند و باعث تحلیل رفتن استخوان نیز می‌شود. با شروع تحلیل استخوان، دندانها بتدریج لق شده تا زمانی که با کوچکترین فشاری دندان کنده می‌شود

 

علائم بیماری آماس لثه :

1- هنگام مسواک زدن لثه خونریزی می نماید .

2- رنگ لثه که در حالت طبیعی صورتی کم رنگ می باشد به قرمز یا قرمز به آبی تغییر می کند .

3- لثه از دندان جدا شده و دیگر چسبیده نمی باشد .

4- لثه ملتهب شده و شیار بین لثه و دندان عمیق می شود (Pocket ) .

5- دهان بسیار بوی بد و طعم بد می دهد .

6- در مراحل اول عموماً بدون درد می باشد .