متن زیر چكیده می باشد، برای دریافت متن كامل مقاله بر روی فایل مقاله كلیك كنید

 
از جمله شخصیتهایی كه در قرآن از آنها یاد شده ، ذوالقرنین می باشد و بنا به استوارترین نظریه ای كه تاكنون درباره او داده شده، با كورش هخامنشی(539-560ق. م) یكی دانسته شده است. اما مفسران قرآن شخصیت های تاریخی دیگری از قبیل: فریدون، جمشید، عبدالله بن ضحاك، هرمس و اسكندر یونانی(پسر فیلیپ) را نیز به جای او نشانده اند.
در قرآن از وی به دو صفت مهرورزی و دادگستری یاد شده و در احادیث جنبه های دیگری از شخصیت او آشكار شده است. اما با كمال شگفتی، تمام صفات مذكور از سوی مفسران به اسكندر نسبت داده شده و اسكندر را ذوالقرنین پنداشته اند: كه در غالب متون تفسیری و در رساله های فلسفی و اخلاقی و هم در منابع عرفانی اسلامی به وفور آمده است و به تدریج چنان قوام یافته كه گاه در مقابل نظرات دیگرمخالفت و مقاومت شده است. اما اطلاعات تاریخ اخیر چنین نظری را محل تردید قرار دده است شخصیت هایی كه اسكندر از این راه در طول تاریخ به خود گرفته است عبارتند از 1- شخصیت سیاسی با مكانت پادشاهی 2- حكیمی بارع كه سایه حكمت و اندیشه والای او بر سراسر رساله های حكمت و اخلاق مشهود است و این نفوذ از مباحث عالیه معرفت النفس گرفته تا علم تدبیر منزل و سیاست مدن را در برگرفته است3- سیمای عرفانی كه شواهد فراوانی در شهر عرفانی دارد . به گمان نویسنده این مقاله این اشتباه تاریخ سه دلیل عمده داشته است : 1- شكست ایران از اسكندر 2- اولین كسی كه اسكندر را همان ذوالقرنین دانست ابن سینا بود و بنا به بزرگی شخصیتی، اشتباهش نیز بزرگ و لذا تاثیر گذار بود 3- شخصیت اسكندر پسر فیلیپ با اسكندر افرودیسی اختلاط یافته است نظر به این تسامحات ، عدم اصالت این داستان پردازی ها روشن می گردد اما درپس این پرده رازی است و حقیقتی و آن اینكه ذوالقرنین درحقیقت مرتبه انسان كامل و یا صاحب مقام « برزخیه كبری» است كه این مقاله به بررسی آن ختم می شود