اما هدف اصلی نمایشگاه کتاب فرانکفورت حمایت از آزادی نشر و بیان و معرفی ناشران مستقل است و نه کمک به بنیادها و نهادهای وابسته به دولتها.
از بخش خصوصی نشر ایران چند ناشر در نمایشگاه غرفههای خود را دارند مانند نشر چکه و نشر سبک نو. این دو انتشاراتی بیشتر به متون ادبی و داستانی گرایش دارند.
غرفه ایران به ویژه از نظر عرضه کتابهای "فاخر"، با چاپ نفیس و رنگی، جلوهای خاص دارد. بسیاری از متون کهن ادبی، مانند شاهنامه فردوسی و دیوان حافظ، در قطعهای بزرگ و کیفیت چاپی مرغوب به نمایشگاه آمدهاند. برخی از این کتابها، که طرفداران زیادی هم دارند، توسط انتشارات خانه هنرمندان عرضه شدهاند.
انتشارات "سفیر اردهال"، ناشر تخصصی کتابهای طب سنتی و بازچاپ متنهای علمی کهن است. این انتشاراتی در نشر کتابهای علمی و داستان و ادبیات کودکان نیز فعال است.
"انجمن فرهنگی هنری زنان ناشر" که غرفه خود را در نمایشگاه دارد، با همکاری نزدیک 60 ناشر زن شکل گرفته است. این بنیاد هدف اصلی خود را "رسیدگی به امور زنان ناشر و برطرف کردن پارهای از مشکلات و هماندیشی و همفکری بانوان" دانسته است.
شهلا لاهیجی، یکی از زنان فعال در حوزه نشر و مدیر "انتشارات روشنگران" از شرکت در نمایشگاه کتاب خودداری کرده است. خانم لاهیجی به خبرگزاری ایلنا گفته است: "55 کتاب ما هنوز در وزارت ارشاد مانده است و جوابی نگرفتهایم و سرگردان هستیم. پس در این اوضاع چیز تازهای در دست ندارم که بخواهم در نمایشگاه بینالمللی شرکت کنم."
به همت "اتحادیه ناشران و كتابفروشان تهران" آن دسته از ناشران و مؤسسات انتشاراتی، تشكلهای نشر و اهل قلم كه خود به صورت مستقل در نمایشگاه شركت نمیكنند و مایل به عرضه آثارشان در نمایشگاه هستند، به صورت جمعی حضور یافتهاند.
در این بخش حدود 200 عنوان کتاب از آثار ناشران گوناگون روی هشت پنل گردان در فضای میانی نمایشگاه ارائه شده که میتوان گفت تا حدودی بدنه اصلی نشر مستقل ایران را نمایندگی میکند.
نگاهی به غرفهها و فعالیتها
"آژانس ادبی غزال"، بنیادی است که در امر معرفی آثار ادبی نویسندگان ایرانی به ناشران خارجی فعال است. این بنیاد در همکاری با ناشران ایرانی، آن آثار ادبی را که میتوانند مخاطب بینالمللی داشته باشند به بازار جهانی عرضه میکند. ناشر خارجی میتواند در ارتباط با این مؤسسه هم حقوق اثر را برای ترجمه و نشر کسب کند و هم خدماتی در جهت ترجمه هر اثر دریافت کند.
"شبکه مترجمین ایران" نیز از نهادهای مستقلی است که به نمایشگاه آمده. این نهاد نوبنیاد میگوید که "با جذب بیش از 5000 مترجم خبره و متخصص در رشتههای گوناگون" خدمات خود را به صورت آنلاین و حرفهای ارائه میدهد.
از ایران چند نویسنده در نمایشگاه حضور دارند که آثار خود را به علاقهمندان معرفی میکنند؛ در کنار هوشنگ مرادی کرمانی، داستاننویس باسابقه، میتوان از نویسندگان دیگری نام برد: کتایون ریاحی، محبوبه نجفخانی، معصومه رامهرمزی، مهدی شجاعی، مجید قیصری، محمد طلوعی و...
فنلاند، مهمان ویژه
در نمایشگاه امسال فرانکفورت بیش از هفت هزار ناشر از بیش از صد کشور جهان به مدت پنج روز تازهترین تلاشها و فعالیتهای خود را ارائه دادند. حدود یک سوم از غرفههای نمایشگاه به ناشران آلمانی تعلق داشتند و دو سوم باقی از سراسر جهان.
کشورهای اروپای غربی و امریکا بیشترین تولیدات چاپی و اینترنتی را به نمایشگاه عرضه کردهاند. به گفته دفتر اطلاعرسانی نمایشگاه، در چند سال گذشته کشورهای آسیای دور مانند مالزی و اندونزی با علاقه و جدیت بیشتری در نمایشگاه شرکت میکنند و این روند رو به افزایش است.
نمایشگاه به معرفی و پخش نشر الکترونیکی نیز توجه ویژه دارد که رشدی روزافزون نشان میدهد اما متفاوت. در امریکا هماکنون حدود یک چهارم خوانندگان به کتاب الکترونیکی روی آوردهاند، در حالی که این میزان در بیشتر کشورهای اروپایی هنوز زیر ده درصد است و در آلمان تنها حدود 4 درصد.
نمایشگاه فرانکفورت هر سال کشوری را به عنوان مهمان مطرح میکند و به شکل ویژه به معرفی نشر آن کشور میپردازد و امسال نوبت فنلاند بود. در پایان نمایشگاه ناشران فنلاندی اعلام کردند که امسال با استفاده از این فرصت به موفقیتهای بزرگی دست یافتهاند.
نمایشگاه بینالمللی کتاب از روز هشتم تا دوازدهم اکتبر، برابر 16 تا 20 مهرماه، در فرانکفورت برگزار شد.