خودروی کنجکاوی توسط آزمایشگاهی که به همراه خود دارد، خاک بهرام را مورد بررسی قرار داده و نشانه هایی از کلر، گوگرد و آب، و همچنین مولکول های آلی (ترکیبات ارگانیک، مولکول های کربن دار) را درون دستگاه "بررسی نمونه ها روی بهرام" (سام، sam) خود یافته است. با این وجود، گروه دانشمندان هنوز نمی توانند از این بابت مطمئن باشند که این ترکیبات واقعن از آنِ خود بهرام است یا ناشی از آلودگی هاییست که توسط کنجکاوی به سیاره ی سرخ منتقل شده.

پل مافی، بازرس ارشد سام در مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا در گرین بلت مریلند طی یک گفتگوی رسانه ای که در نشست سالانه ی انجمن ژئوفیزیک آمریکا در سانفرانسیسکو برگزار شد گفت: « سام هیچ نشانه ی قطعی و آشکاری از ترکیبات آلی نیافته.»

جان گروتزینگر، دانشمند پروژه ی کنجکاوی هم گفت: «حتی اگر دستگاهِ زیر نظر مافی ساختارهای آلی را یافته باشد، کاری که ما باید پیش از هر چیز انجام دهیم اینست که تعیین کنیم آیا این مواد بومی خود بهرامند یا نه.»

این گفته ها و آگاهی رسانی ها در پی شایعه های اخیر مبنی بر این که کنجکاوی به یافته ی بزرگی دست یافته انجام شد - شایعه هایی که ناسا در هفته ی گذشته کوشید آن ها را فرو بخواباند.

از جمله چیزهای که کنجکاوی مشاهده کرد، پرکلرات بود، یک ترکیب واکنشدار از اکسیژن و کلر که پیشتر هم سطح نشین فونیکس ناسا آن را در قطب بهرام یافته بود.

دستگاه سامِ کنجکاوی یک اجاق کوچک دارد که با آن نمونه های خاک بهرام را می‌پزد، سپس گازهایی که از آن آزاد می شود را بررسی می کند تا ساختار شیمیایی آن ها را تعیین نماید. نمونه های خاک بهرام توسط بیلچه ای که روی بازوی روباتیک کنجکاوی است به درون این دستگاه ریخته می شود.

پس از آن که کنجکاوی پرکلرات را در دستگاه سام پخت، ترکیبات متان کلردار پدید آمد که یک ماده ی آلی تک-کلری است. مقامات ناسا در بیانیه ای نوشتند: «خاستگاه این کلر خود بهرام است ولی امکان دارد کربنش از زمین و توسط کنجکاوی به آن جا رفته و سپس توسط ابزارهای بسیار حساس سام آشکار شده باشد.»

یافته های تازه ی کنجکاوی طی بررسی منطقه ای از شن و خاک بادزده ی بهرام به نام راکنست توسط کنجکاوی انجام شد. راکنست بخشی هموار و کشیده از سطح بهرام است که هنوز چندین مایل از نخستین مقصد کنجکاوی دور است. این مقصدِ نخست یک رخنمون سنگی به نام گلنلگ (glenelg) است که در پای کوه شارپ واقع شده است. کوه شارپ یا مونت شارپ 5 کیلومتر بلندی دارد و از مرکز جایی که کنجکاوی در آن فرود آمد، یعنی دهانه ی پهناور گیل سر به آسمان کشیده است.

به گفته ی دانشمندان این ماموریت، در همان حال که آن ها در پی بررسی اعتبارِ یافته های سام هستند، دستگاه های دیگر کنجکاوی یافته های توجه برانگیز دیگری انجام داده اند.

دستگاه های نصب شده روی بازوی کنجکاوی تایید کرده اند که خاک بهرام در نقطه ی راکنست از نظر ترکیبات شیمیایی و ظاهر همانند خاکیست که سه خودروی دیگر ناسا دیده بودند: خودروی کوچک رهیاب (pathfinder) و خودروهای روح (spirt) و فرصت (opportunity) که به اندازه ی یک ماشین گلف بودند.

عکس هایی که تصویرگر لنز دستی بهرام یا ماهلی (mahli) گرفته نشان داده که توده های شن در راکنست یک سطح سفت دارند که زیرش شن نرم تر و تیره تر پنهان شده. بازرس ارشد ماهلی، کن اِجت از سامانه های دانش فضایی مالین در سن دیگو طی بیانیه ای گفت: «سطح توده های فعال روی بهرام تیره تر به نظر می رسد. [ولی] این یک توده ی کهن تر است که زمان زیادی غیرفعال بوده و اجازه داده روی آن پوسته ای پدید آید و رویش گرد و خاک بنشیند.»

در همین حال، آشکارساز شیمیایی و کانی شناسی کنجکاوی به نام شِمین (chemin) دریافته که سطح پیرامون راکنست آمیزه ای از مواد آتشفشانی و شیشه ای غیربلوری است. شواهدی که کنجکاوی از آب پیدا کرده بیش از چشمداشت ها بوده، ولی به گفته ی دانشمندان، برخی از مولکول های آب که به ذرات شن چسبیده بودند پیش بینی شده بودند.

خودروی کنجکاوی با اندازه ی یک اتومبیل در اوایل ماه اوت بر سطح سیاره ی سرخ فرود آمد. این روبات 2.5 میلیارد دلاری بزرگ ترین خودرویست که تاکنون به سیاره ای دیگر فرستاده شده و انتظار می رود دستکم دو سال به کاوش در دهانه ی گیل بپردازد تا ببیند آیا این منطقه هرگز در تاریخش موجودات زنده ی ذره بینی در خود داشته یا نه.

واژه نامه:

منبع: space.com