جام جم آنلاین: در طرحی كه می‌تواند به گسترش مرزهای ژنتیك منجر شود، بتازگی و برای اولین بار شیمیدانان دانشگاه MIT موفق شدند فرم ژنتیكی گیاهی را به صورت كامل دگرگون كنند و با این كار موفق به تولید تركیبات كاملا جدیدی شدند. بعضی از این تركیبات می‌توانند برای ساخت داروهای ضدسرطان و دیگر بیماری‌ها استفاده شود.

 محققان این تركیبات جدید را به وسیله دستكاری در مولفه‌های بیوسنتزی گیاهی به نام گل تلگرافی (گل تلفونی) كه از رده گیاهان VINCA است، به دست آورده‌اند.

این روش راه‌های جدیدی را به منظور اثربخشی بیشتر داروها و كم كردن مقاومت بدن در برابر دارو‌های جدید ارائه می‌كند.

مهندسی ژنتیك موضوع جدیدی نیست. دانشمندان سال‌هاست كه می‌دانند چگونه گیاهان را در برابر آفت‌ها مقاوم كنند یا به وسیله تزریق ژنی از دیگر گیاهان یا حیوانات دیگر مواردی مانند حشره‌كش‌ها ایجاد كنند.

اما آنچه جدید به نظر می‌رسد، توانایی تحریك گیاه به ایجاد فر‌آورده‌های جدید به وسیله استفاده از روش‌های سنتزیك خود گیاه است و نه گیاه دیگری.

محققان سال‌هاست گل تلگرافی را به دلیل تولید تركیبات آلكالوئیدی (شبه قلیایی) گوناگون و متنوع كه استفاده دارویی دارد، تحت مطالعه قرار داده بودند.

یكی از این تركیبات وینبلاستین‌ (VINBLASTINE) است. این تركیب دارویی عموما برای درمان سرطان‌هایی مانند غدد‌لنفاوی Hodgkine مورد استفاده قرار می‌گیرد. گل تلگرافی همچنین تركیب دیگری به نام سرپنتین تولید می‌كند.

محققان نشان داده‌اند از این تركیب می‌توان به عنوان داروی كمكی ضدسرطان استفاده كرد. همچنین تركیب آگمالسین به منظور درمان فشار خون نیز استفاده می‌شود.

پیش از این تركیبات گیاهی دیگری شناخته شده بود، اما بدن انسان مقاومت بسیار زیادی در برابر آنها نشان داده بود. این روش باعث شد توجه محققان بیش از پیش به مهندسی متابولیك به روش مصنوعی جلب شود. محققان معتقدند كه به صورت مجازی می‌توانند روش‌های دگرگون‌سازی را مجددا طراحی كنند و بسازند.

در این آزمایش محققان بر آنزیمی كه مراحل اولیه سنتز الكالوئید دخیل بود، تمركز كردند و سپس شكل تغییر یافته این آنزیم را كه می‌توانست تریپتامین هالوژن‌دار را قبول كند، ساختند سپس در آزمایشگاه و به صورت ژنتیكی كاری انجام دادند كه سلول‌های گیاه، آنزیم تغییر شكل یافته را تولید كنند و در تركیبات مختلفی مورد استفاده قرار دادند كه در حالت عادی گل تلگرافی هرگز قادر به تركیب این تركیبات نبود.

هالوژن‌هایی كه در آنزیم تغییر شكل یافته وجود دارند، این امكان را به وجود می‌آورند كه گروه‌های شیمیایی جدیدی را بتوان به آنها اضافه كرد و باعث اثربخشی بیشتر دارو و كمتر شدن مقاومت بدن در برابر آن شد.

محققان امیدوارند در آینده به منظور تولید داروهای موثرتر بتوانند تركیبات مورد نیاز بیشتری را با استفاده از این روش بسازند.

مترجم: آتنا حسن‌آبادی