جام جم آنلاین: همزمان با طرح موضوع حذف 3 صفر از پول ملی و تغییر واحد پول كشور، استادان ادبیات و اعضای فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این باره اظهارنظرهایی كردهاند.
میرجلالالدین كزازی، «تالانت» را پیشنهادی سنجیده برای پول ملی ایران میداند و میگوید: تالانت با تومان در ساختار آوایی بسیار همساز است و به آسانی میتواند جای آن را بگیرد.
تالانت، پیشنهاد سنجیده
این استاد بازنشسته دانشكده ادبیات دانشگاه علامهطباطبایی در ادامه به فارس گفت: این پیشنهاد، بیگمان پیشنهادی سنجیده و بجاست. مایه سرافرازی نیست به هیچ روی كه نام پول ملی ایران واژهای بیگانه باشد، مانند ریال كه از زبان اسپانیولی ستانده شده و در آن زبان به معنی شاهانه است. وی ادامه داد: اما در این كه واژه تومان واژهای بیگانه و مغولی است میتواند چند و چون آورد.
بر پایه انگارهای كه آنچنان گسترش نیافته و شناخته نیست، تومان واژهای ایرانی است كه از صفاتی برآمده است كه در واژه توانستن هم دیده میشود. به گفته كزازی از آنجا كه چنین گمان برده شده كه واژه تومان در شمار وام واژههاست، شاید بهتر آن است آن را هم به كناری نهیم و به جای هر دو واژه ریال و تومان، برابری فارسی و ایرانی بیابیم.
كزازی بیان كرد: پیشنهاد واژه تالانت از دید من پیشنهادی زیبنده و برازنده است؛ زیرا هم واژهای از نژاد ایرانی و كهن است و هم واژهای كوتاه، هموار، خوشآهنگ و گوشنواز.
تالانت، واژهای كهن و مربوط به دوره ایران باستان است و بنا بر نظر كریستین سن، متخصص تاریخ ایران باستان، قبل از «داریك» نیز واحد پولی به نام تالانت وجود داشته است.
البته این پیشنهاد كزازی در حالی است كه بیشترین بحث روی كلمات داریك یا همان دریك است كه واحد پول ایران در زمان هخامنشیان (داریوش) بوده است. البته دریك سكه طلا در عهد هخامنشی، به وزن 35/8 تا 42/8 گرم بر یك طرف آن صورت شاه است كه یك زانو بر زمین نهاده، زه كمانی را میكشد. ضرب این سكه را جزو اصلاحات پولی داریوش اول هخامنشی شمردهاند، ولی بعضی معتقدند دریك پیش از زمان او هم ضرب میشده است.
كزازی با اشاره به این كه اگر 3 صفر از واحد پول ملی حذف شود، واحد ریال خودبهخود حذف میشود، اظهار امیدواری كرد كه بیگمان كلمات جدید در مدتی كوتاه در زبان مردم جای میگیرد؛ چون مردم ما از جمع ایرانپرستان و ایراندوستانند؛ حتی اگر خود ندانند واژههایی ایرانی و پارسی است.
ریال و تومان مناسب است
از سوی دیگر حسن انوشه سرپرست دانشنامه ادب فارسی در این باره به فارس گفت: فكر میكنم همین نامی كه وجود دارد خوب است چون درست است كه كلمات ریال و تومان از جای دیگر وارد شده ولی این نامها فارسی شدهاند.
وی اضافه كرد: این كه نام را عوض كنیم و نام دیگری را برای پول بگذاریم درست نیست، چرا كه در همه زبانها نامهای عاریتی هست و من میتوانم هزار واژه عاریتی را كه وارد زبان انگلیسی شده به شما نشان دهم. معتقدم كلمات ریال و تومان دیگر خارجی نیستند و فارسی هستند.
نه دریك نه ریال، همان تومان
حسن انوری، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این باره گفت: دریك كلمهای خیلی قدیمی است و ممكن است كلمه جدیدی را بتوان به جای ریال و تومان پیدا كرد.
وی كه از طرح این موضوع قدری متعجب شده بود، گفت: باید درباره این موضوع فكر كرد و من درباره آن فكر نكرده بودم؛ اما با دریك موافق نیستم چون برای 3 هزار سال قبل است.
عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی خاطرنشان كرد: بهتر است از كلمه تومان استفاده شود كه بین مردم هم بیشتر رواج دارد. چه اشكال دارد تركی است؟ خیلی از كلمات تركی دیگر هم وارد زبان ما شده است.