یك گروه تحقیقاتی در دانشگاه صنعتی مونیخ آلمان، یك جرثقیل از جنس DNA را طراحی کرده‌اند که می‌تواند مولکول‌ها را از جایگاه ابتدایی‌شان برداشته و دقیقاً در جایگاه مورد نظر آنان بنشاند.

به گزارش سرویس فن‌آوری خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، آنان این کار را با اتصال قلابی از جنس یک رشته DNA به نوک میكروسكوپ نیروی اتمی (AFM) انجام دادند.

توالی این رشته DNA به گونه‌ای طراحی شده‌است که با زنجیره ناقل مولکول، مکمل باشد و با آن، یک مارپیچ دوتایی را تشکیل دهد.

در ابتدا زنجیره ناقل به یک رشته DNA متصل می شود و با یک زنجیره پشتیبان دیگر ـ که به‌صورت محکمی با این رشته اتصال برقرار کرده‌است ـ مارپیچ دوتایی را تشکیل می‌دهد؛ اما در صورت نزدیک شدن قلاب DNA متصل به میکروسکوپ AFM به این زنجیره، DNA ناقل، از زنجیره پشتیبان جدا شده‌، به قلاب متصل می‌شود؛ زیرا نحوه قرارگیری فضایی مولکول های آن طوری طراحی شده‌است که به قلاب DNA تمایل بیشتری نسبت به زنجیره پشتیبان دارد.

در پایان با نزدیک شدن قلاب DNA به مکان مورد نظر برای قرار گیری مولکول موجود بر روی زنجیره ناقل، انتهای آزاد زنجیره ناقل مولکول به یک زنجیره DNA در محل هدف، متصل می شود و دوباره یک مارپیچ دوتایی تشکیل می‌شود؛ اما این بار بخش بزرگ‌تری از زنجیره DNA ناقل به این زنجیره متصل شده، با جدا شدن قلاب در جای خود باقی می‌ماند و در واقع از جرثقیل جدا می‌شود.

به گزارش ایسنا از ستاد ویژه توسعه فن‌آوری نانو، این گروه به سرپرستی هرمان گاب توانستند با استفاده از این روش 400 مولکول نشان‌دارشده با رنگ فلورسنت را در قالب حرف M در کنار یکدیگر بنشانند؛ همچنین، موفق شدند تا نوک میکروسکوپ AFM را با دقتی در حدود 10 نانومتر در محل مورد نظر قرار دهند.

این روش در ساخت حسگرهای زیستی کاربرد خواهد داشت و به دانشمندان کمک خواهد کرد تا بتوانند مولکول ها را به‌ صورت منظم و برنامه‌ریزی ‌شده در آرایش دلخواه خود بنشانند.