آیا آموزش بررسی و ارزیابی فردی از دندانها مثلا با استفاده از آینه دندان می تواند راهکار خوبی برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها ناشی از مراجعه دیرهنگام باشد؟ بله، افراد می توانند فعالانه در روند ارزیابیهای سلامت خود مشارکت نمایند. ارزیابی سلامت دهان و دندان می تواند توسط خود افراد نیز صورت پذیرد اما باید توجه داشت که نیاز به معاینات دوره ای توسط دندانپزشک را مرتفع نمی سازد بلکه به پیگیری سریعتر مشکلات در بین دوره های معاینه افراد کمک می نماید.

برای ارزیابی دندانها باید پس از آموزش نحوه بررسی، به ترتیب ذیل اقدام نمود:

-          لازم است که حدود 1 ساعت خالی را برای ارزیابی وضعیت دندانهای خود در نظر بگیرید.

-          محل مناسب و راحتی را در مقابل آینه برای این کار انتخاب کنید.

-          برای معاینه علاوه بر آینه معمولی، نیاز به یک آینه دیگر که مخصوص ارزیابی داخل دهان است نیز دارید.

-          لازم است که نور مناسبی در محیط باشد بطوریکه بتواند داخل دهان را نیز روشن کند. استفاده از لامپهای قابل نصب بر روی سر برای این کار بهترین گزینه است.

-          قبل از استفاده از آینه پس از شستشوی آن، لازم است کمی گرم شود تا در دهان روی ان بخار ننشیند.

-          ارزیابی خود را بهتر است با ترتیبی خاص انجام دهید. مثلا بهتر است از آخرین دندان سمت چپ فک پایین شروع کنید و ناحیه پشت دندان آخر که بسیار مهم است و معمولا دور از دسترس بوده و ممکن است بخوبی مسواک زده نشود را حتما به دقت بررسی نمود.

-          ارزیابی خود را بر روی تک تک دندانها به دقت انجام دهید و برای هر دندان باید هر پنج سطح آنرا حدالمقدور بررسی کرد.

-          در ارزیابی خود باید به موارد ذیل دقت نمائید: تعداد دندانهای موجود، وجود شکستگی، لب پریدگی، ترک و شکاف، پر شدگی و وضعیت دندان پر شده در اصراف و در ناحیه پر شده (مثلا متورق شدن ماده دندانی و یا ایجاد فاصله بین ماده و جدار دندان)، تغییر رنگ دندان، وجود لکه، وجود حفره، وجود جرم بر روی دندان یا قاعده آن، کجی دندان، فاصله غیر طبیعی بین دندانها (خیلی کم و روی هم افتاده یا خیلی زیاد و فاصله دار) و وضعیت جای خالی دندان کشیده شده.

-           پس از ارزیابی دندانها، لازم است که وضعیت سلامت لثه، حفره دهان و زبان نیز بررسی گردد.

 

لزوم معاینات دوره ای دندان ها:

اغلب افراد هنگامی به دندانپزشک مراجعه می کنند که درد – عفونت – آبسه یا حساسیت به سرما و ‏گرما و یا گیر غذایی در ناحیه ای از دهان دارند. و یا قسمتی از دندانشان می شکند.

حقیقت این است که در این موارد عمر دندانها کم شده است و هزینه اعمال دندانپزشکی برای درمان ‏بیشتر شده است .

با توجه به این اصل که اگر واقعا مشکلی وجود داشته باشد درمان سریعتر عمر بیشتر دندان را ‏تضمین می کند و کارایی آن را بیشتر می کند و هزینه کمتری را هم شامل می شود، لذا لزوم معاینات ‏دوره ای (معاینات 6 ماهه) قبل از تخریب بیشتر دندانها مورد توجه قرار می گیرد.