به گزارش خبرنگار ما، ساعت 8:30 روز دوشنبه كارگزاران در سیستم معاملات، اطلاعیه‌ای را مبنی بر شروع بازارسازی سهام چادرملو به مدت یك ماه با محدودیت فروش از هر كد به تعداد یك‌هزار سهم و روزانه در مجموع 250هزار سهم، مشاهده كردند. این اقدام بدون اطلاع قبلی دست‌اندركاران باعث شد، كارگزارانی كه براساس رویه سابق دستور فروش را براساس فروش 10هزار سهم از هر كد به سیستم معاملات وارد می‌كردند، با پیغام خطا از سامانه مواجه شوند. این در حالی است كه بازار سرمایه مدت‌ها است در انتظار تدبیر مسوولان برای به تعادل رسیدن این سهم سنگ‌آهنی است و تمام اخبار و شواهد حكایت از شروع بازارگردانی به شیوه جدید برای چادرملو داشت. بر این اساس قرار بود دامنه نوسان این سهم تا 6درصد باز شود و حجم مبنای آن تا نصف كاهش یابد تا سهم در كوتاه‌ترین زمان ممكن، قیمت تعادلی خود را در بازار بشناسد. اما پذیرش دستورهای فروش یك‌هزار سهمی برای شركتی كه طی سه ماه گذشته 50درصد كاهش قیمت داشته است و با صف فروش 7میلیونی مواجه شده است، تنها شاید با عقب‌نشینی فروشندگان از صف‌های فروش خسته كننده یك هزار سهمی، به تعادل قیمتی سهم منجر شود.
از سوی دیگر با وجود تمام تمهیدات صورت گرفته در تجربه اولین روز از این ماجرا، همچنان یك‌میلیون صف فروش چادرملو در پایان معاملات روز دوشنبه باقی ماند. با اجرای این شیوه بازارسازی، چادرملو از فردا از گره معاملاتی خارج خواهد شد؛ چرا كه در مجموع معاملات این سهم در 10 روز گذشته به بیش از نصف حجم مبنا خواهد رسید و بنابراین هر چهار روز باید منتظر كاهش سه درصدی قیمت چادرملو باشیم. این در حالی است كه دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران، 22 تیرماه امسال از سوی هیات‌مدیره سازمان بورس به تصویب رسید، با این وجود و پس از گذشت 6 ماه هنوز بازارگردانی براساس این دستورالعمل جایگزین بازارسازی قدیمی در شركت‌ها نشده است. همچنین شركت بورس در آذرماه حداكثر تعداد سهام قابل فروش ازهر كد معاملاتی به بازارساز را روزانه 10هزار سهم اعلام كرد. به دنبال این موضوع بازارسازان ایران‌خودرو و سایپا در شروع دور جدید فعالیت خود تعلل كردند. با وقفه چند روزه در بازارگردانی شركت‌هایی كه بازارسازی ایران‌خودرو و سایپا را برعهده داشتند، این شركت‌ها در شروع دوره جدید بازارگردانی كار خود را بدون در نظر گرفتن شرط 10هزار سهمی از هر كد معاملاتی دنبال كردند.
ارائه درخواست‌های بازارگردانی به شیوه جدید
معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان در گفت‌وگو با «ایسنا» از ارائه چند تقاضا برای بازارگردانی به شیوه جدید خبرداد و گفت: در حال حاضر چند تقاضا در این زمینه مطرح است كه با متقاضیان در حال مذاكره بوده و متناسب با شرایط بازار درخواست‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینكه تاكنون دو درخواست شفاهی و دو درخواست كتبی برای بازارگردانی به شیوه جدید ارائه شده است، عنوان كرد: این درخواست‌ها مورد بررسی قرار گرفته و اعمال تغییرات لازم به درخواست‌كنندگان ارائه شده است تا تغییرات مورد نظر را در شیوه‌ بازارگردانی ارائه كنند كه تاكنون پاسخی از سوی آنها دریافت نشده است.
تمام این اتفاقات در حالی روی داده است كه همچنان بازارگردانی شركت‌ها بدون رساندن قیمت سهام آنها به قیمت‌ تعادلی دنبال می‌شود.
وی خاطرنشان كرد: اغلب نگرانی‌ متقاضیان این است كه اگر بازار به سمت پایین حركت كند، بازارگردان دچار زیان می‌شود، ولی اگر یك یا دو مورد مجوز در این خصوص ارائه شده و اثبات شود بازار گردان دچار ضرر نمی‌شود، آن زمان است كه این نگرانی از بین می‌رود، بنابراین نفرات اول در این مورد سرشكن هستند. محسنی در خصوص كارمزد بازارگردانی توضیح داد: در حال حاضر تخفیف برای كارمزد بازارگردانی به شورای عالی بورس ارائه شده است كه در انتظار نظر شورا در این خصوص هستیم.
تدوین مقررات مشاوره و سبدگردانی اختصاصی
همچنین معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار از تدوین مقررات مربوط به شركت‌های مشاوره و سبدگردانی خبرداد.
دكتر قاسم محسنی دمنه با اعلام این مطلب افزود: با تدوین این دستورالعمل‌ هر شركت خارجی از شركت‌های كارگزاری كه متقاضی بوده و شرایط لازم را احراز كند، می‌تواند مجوز مشاوره و سبدگردانی دریافت كند.
وی با بیان اینكه این دستورالعمل‌ هفته آینده از معاونت نظارت بر نهادهای مالی خارج شده و به كمیته تدوین و مقررات ارسال شد و تا پایان سال به تصویب می‌رسد، مزایای آن را مورد توجه قرار داد و عنوان كرد: این شركت‌ها تحت نظارت سازمان بوده و افراد با كارمزدهای مشخص، سرمایه خود را در اختیار سبدگردان قرار می‌دهند و به این ترتیب سبدگردانی اختصاصی برای فرد صورت می‌گیرد. از سوی دیگر شخص باید صاحب صلاحیت بوده و از این موقعیت سوءاستفاده نكند كه به این منظور شرط‌هایی برای ارائه مجوز سبدگردانی و مشاوره گذاشته می‌شود، در نتیجه افراد با اطمینان می‌توانند به این شركت‌ها مراجعه كنند.
وی با اشاره به اینكه ارائه مجوز سبدگردانی و مشاوره در حال حاضر فقط مربوط به شركت‌های كارگزاری است، عنوان كرد: در این دستورالعمل به شركت‌هایی كه خارج از شركت‌های كارگزاری، مجوز مشاوره و سبدگردانی ارائه می‌شود، به دلیل دسترسی كارگزاران به ایستگاه معاملاتی باید بایك كارگزار قرار داد بلند مدت منعقد كرده تا بتوانند سبدگردانی اختصاصی انجام دهند.