این روزها بحث لایحهی بودجه سال 1398 دولت داغ است و گمانهزنیها دربارهی بخشهای مختلف آن وجود دارد. هرساله، یکی از مسائل بزرگ مجلس برای تصویب بودجهی سال آینده، قیمت حاملهای انرژی است. سال گذشته، نمایندگان مجلس با پیشنهادهای دولت دربارهی افزایش قیمت حاملهای انرژی بخصوص قیمت بنزین مخالفت کردند؛ اما بهنظر میرسد امسال نگاه نمایندگان مردم بهگونهی دیگری خواهد بود. باتوجهبه شرایط اقتصادی کشور و فروش ارزانترین بنزین جهان در ایران، زمزمهها حاکی از افزایش قیمت بنزین است که تا حدودی مردم نیز آن را درک کردهاند؛ اما این افزایش قیمت چگونه خواهد بود.
بیشتر نمایندگان مجلس بر این باورند قیمت حاملهای انرژی باید بهصورت پلکانی افزایش یابد؛ چراکه افزایش قیمت چندبرابری موجب ایجاد شوک به اقتصاد کشور خواهد شد. ازاینرو، پیشبینی میشود قیمت بنزین در بودجهی 1398 یکباره افزایش چشمگیری نداشته باشد و البته در کمیسیون انرژی، طرحهای مختلفی ارائه شده است. ازجملهی این طرحها میتوان به اعطای سهیمهی بنزین به خانوارها بهجای خودرو یا اعمال افزایش قیمت بیشتر برای پرمصرفها است که طی هفتههای آینده دربارهی آنها تصمیمگیری خواهد شد.
پیشبینی افزایش قیمت بنزین درحالی است که قیمت خودرو نیز در ماه آینده افزایش خواهد یافت و برخی معتقدند سازمان حمایت قیمتهای جدید را به ستاد تنظیم بازار و وزارت صنعت ارائه کرده؛ ولی وزارتخانه فعلا آنها را اعمال نکرده است. همزمانی افزایش قیمت خودرو و بنزین قطعا تبعات مختلفی خواهد داشت و باید منتظر ماند و دید مسئولان دراینباره به چه نتیجهای خواهند رسید.
غلامرضا شرفی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، روزهای گذشته دربارهی قیمت بنزین در بودجهی 1398 گفته بود:
قیمت حاملهای انرژی در بودجه 1397 تغییر محسوسی نداشت و با وجود میل دولت، مجلس با آن مخالفت کرد. بهنظر من، باتوجهبه شرایط آن موقع، تصمیم مناسبی بود و بنده از مخالفان افزایش قیمت حاملهای انرژی بودم؛ اما الآن شرایط متفاوت است و باید با مردم صادق بود. در کشور ما، قیمت بنزین با قیمت واقعی خود فاصلهی زیادی دارد. ملاک ما برای قیمتگذاری، قیمت جهانی و منطقه نیست؛ اما باید به این نکته توجه کنیم اختلاف قیمت بنزین در ایران درمقایسهبا کشورهای منطقه به رفتارهای نابههنجار (مانند قاچاق سوخت) منجر میشود که علاوهبر زیانهای مالی، اقتصاد برخی از مناطق کشور را تحت تأثیر قرار میدهد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس ضمن اشاره به کارشناسی دقیق در قیمتگذاری بنزین تأکید کرد:
در این مقوله باید عدالت اجتماعی رعایت شود و قیمت بنزین منوط به مصرف برای افراد متفاوت باشد و پرمصرفها قیمت واقعی بنزین را بپردازند. افزایش قیمت بنزین باید بهصورت پلکانی باشد و دولت سقف معینی برای ارائهی خدمات و یارانهی دولتی معین کند و افرادی که بیش از این سقف مصرف میکنند، بهصورت پلکانی هزینهی بیشتری بپردازند. پیشنهاد میشود قیمت بنزین در یک دورهی دو تا پنجساله بهصورت پلکانی تغییر کند تا به قیمت واقعی خود نزدیک شود؛ چراکه افزایش یکبارهی قیمت بنزین به اقتصاد کشور شوک وارد خواهد کرد.
در همین زمینه، امروز محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت:
قیمت هر بشکه نفت در لایحهی بودجه 1398 را بهطور متوسط 54 دلار لحاظ کردیم و این رقم مبنای محاسبات خواهد بود. نرخ هر لیتر بنزین هم 1000 تومان پیشبینی شده است. دربارهی قیمت ارز در بودجه 1398 هم باید گفت آنچه برای نرخ تسعیر ارز پیشبینی شده، 14میلیارد دلار با ارز 4200تومانی است که برای واردات کالاهای اساسی و دارو و نهادههای کشاورزی خواهد بود.
باتوجهبه اینکه دولت قیمت بنزین را تعیین کرده، باید منتظر بررسی لایحهی بودجه 1398 در مجلس بمانیم و ببینیم نمایندگان مجلس چه تصمیمی دربارهی این موضوع مهم خواهند گرفت. البته هنوز نمیتوان دراینباره اظهارنظر کرد؛ اما بهنظر میرسد صحبتهای نمایندگان مجلس بیشتر برای مقدمهچینی و افزایش قیمت در آینده باشد؛ هرچند تا تصویب قانونی این طرح در مجلس هنوز زمان زیادی باقی مانده و باید فعلا منتظر ماند.