گرمایش زمین موز را جایگزین سیب زمینی می کند

ممکن است گرمایش زمین میوه موز را به یک منبع اصلی تغذیه در بعضی از کشورهای کم درآمد تبدیل کند.

پژوهشگران کنسرسیوم مراکز بین المللی تحقیقات کشاورزی - سی‌گیار - در گزارشی گفته اند که آلودگی محیط زیست و گرمایش زمین تغییراتی را در شرایط لازم برای رشد گیاهان ایجاد خواهد کرد که از جمله می تواند باعث شود که میوه های گرمسیری، به خصوص موز، جای سیب زمینی را در کشورهای کم درآمد واقع در مناطق معتدل امروزی بگیرد.

علاوه بر موز، کاساوا و گیاه کمتر شناخته شده دیگری به نام کاوپی - یا نخود گاوی - به عنوان مواد اصلی در تغذیه ساکنان این مناطق رواج خواهد یافت.

براساس این گزارش، در حالی که تغییرات آب و هوایی باعث دشواری در کشت محصولات معمول در حال حاضر می شود، جمعیت ساکن مناطق معتدل ناگزیر خواهند شد رژیم غذایی خود را تغییر دهند و به مواد جدید روی آورند.

گرمایش زمین باعث خواهد شد که ادامه کشت برخی از مهمترین محصولات غذایی امروزی که منبع اصلی تامین کالری است در شماری از کشورهای از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نباشد.

ذرت، برنج و گندم از این قبیل محصولات است که با گرمای هوا و کاهش رطوبت سازگاری چندانی ندارد.

پژوهشگران سی‌گیار افزوده اند که با گرم شدن هوا و تغییرات سریع آب و هوایی، کشت سیب زمینی، که امروزه یکی از مواد اصلی تامین کالری است، چندان ساده نخواهد بود و این محصول، اهمیت خود را در رژیم غذایی مردم مناطق معتدل از دست خواهد داد.

در مقابل، زمین هایی که امروزه زیر کشت سیب زمینی است می تواند برای کاشت گونه هایی از موز که قابل کشت در اراضی مرتفع است به کار رود.

جایگزینهای مواد سنتی

فیلیپ تورنتون، یکی از تهیه کنندگان گزارش اخیر در مصاحبه با بی بی سی گفته است که اگرچه کشت موز هم با محدودیت هایی مواجه است، اما این میوه می تواند در بعضی نقاط جایگزین مناسبی برای سیب زمینی باشد.

به گفته او، با افزایش دمای هوا، کشاورزان خرده‌پا می توانند موز را به عنوان یک محصول اصلی مورد توجه قرار دهند.

گزارش سی‌گیار از گندم با عنوان مهمترین منبع پروتئین و کالری نام می برد اما می افزاید که آینده این محصول در کشورهای کم درآمد جهان مبهم است.

امروزه، افزایش بهای محصولاتی مانند پنبه، ذرت و دانه سویا کشت گندم را به حاشیه رانده و تغییرات آب و هوا فشار بیشتری را برای کنار گذاشتن ا ین محصول در پی می آورد.

در حالیکه موز می تواند جانشین مناسبی برای سیب زمینی باشد، از کاساوا، که یک ریشه خوراکی است، به عنوان جایگزین خوبی برای گندم به خصوص در کشورهای جنوب آسیا نام برده شده است. این گیاه قابلیت سازگاری با شرایط نامساعدتر جوی را دارد.

سئوالی که این گزارش مطرح می کند این است که این تحولات چه تاثیری بر خورد و خوراک مردم خواهد گذاشت؟

پروس کمپبل، از مدیران گروه پژوهشی تغییرات جوی، کشاورزی و امنیت غذایی - ککافس - گفته است که تغییراتی که برای آینده پیش بینی شده در گذشته هم به دلیل تغییرات جوی، به شکل های دیگری روی داده است.

به گفته آقای کمپبل، دو دهه پیش، برنج برای اکثر ساکنان بخش هایی از آفریقا غذایی ناشناخته بود اما امروزه به یکی از اقلام مصرفی مهم در این منطقه تبدیل شده است. تغییر در بهای نسبی مواد غذایی و سادگی پختن برنج، باعث شده بسیاری از ساکنان این مناطق به این محصول روی آورند.

اما مهمترین موضوع در آینده، چگونگی تامین پروتئین مورد نیاز بشر است.

مشکل پروتئین

در حال حاضر، دانه سویا یک منبع اصلی تامین پروتئین نسبتا ارزانقیمت محسوب می شود اما این گیاه نسبت به تغییرات جوی بسیار حساس است.

پژوهشگران معتقدند که می توان از گیاه موسوم به کاوپی، که دانه ای شبیه لوبیای چشم بلبلی است، به عنوان منبع اصلی پروتئین استفاده کرد.

این گیاه، که دانه آن در آفریقا به "گوشت فقرا" شهرت دارد، با هوای گرمتر سازگار و نسبت به کمبود آب مقاوم است و به این ترتیب، می تواند جای دانه سویا را بگیرد.

در بعضی از کشورهای آفریقایی، مانند نیجریه و نیجر، کشاورزان مدتهاست که به جای کشت پنبه، به زارعت کاوپی روی آورده اند.

در مورد پروتئین حیوانی هم پژوهشگران پیش بینی می کنند که گرمایش زمین می تواند باعث شود به جای دام سنگین و بزرگ، از دام کوچکتر استفاده شود.

بروس کمپبل معتقد است که در حال حاضر هم، این تغییرات کمابیش به جریان افتاده است. به عنوان مثال، بروز خشکسالی در بعضی نقاط جنوب آفریقا دامداران را ناگزیر کرده است به جای پرورش گاو، به پرورش بز روی آورند که با شرایط کم آبی سازگارتر است.

به گفته آقای کمپبل، زمانی که کشاورزان و دامداران با مشکلات واقعی روبرو می شوند، محصولات دیگری را جایگزین محصولات سنتی خود می کنند.