قلعه بابک، جمهور یا «دژ بد» یکی از زیباترین قلعه‌های تاریخی ایران است. علاوه بر جذابیت‌های طبیعی و معماری که در این قلعه وجود دارد،‌ داستان حماسه بابک و ایستادگی او در برابر خلفای عباسی، محبوبیت این قلعه را دوچندان کرده است.


بابک بیست و دو سال در مقابل اعراب مقاومت کرد که دست آخر خلفای عباسی به طرز فجیعی، دست ، پا و گردن او را قطع کرده و از دروازه‌های شهر بغداد آویختند.
در روایتی آمده است؛ وقتی دست او را قطع کردند، چهره‌اش را با خون آغشته کرد تا معتصم تصور نکند زردی رنگ رخسارش از ترس است.


«ابوعلی بلعمی» در تاریخ طبری در مورد این قلعه می‌نویسد: «در میان آن کوه‌ها حصاری کرده بود که آن را بذ خواندندی. او ایمن در آنجا نشسته بود و در آنجا همی بود تا روزگار بسیار برآمد و بدین جهت بیست سال بماند.»
قلعه بابک در 60 کیلومتری شمال شهرستان اهر، در ارتفاعات غربی شعبه‌ای از رود بزرگ قره سو و در سه کیلومتری جنوب غربی کلیبر واقع است. اطراف این قلعه را دره‌های عمیق 400 تا 600 متری فرا گرفته است و تنها از یک سوی قلعه راهی باریک و بزرو وجود دارد.


با اینکه مسافت قلعه تا کلیبر 3 کیلومتر بیشتر نیست اما راه آن صعب و دشوار است. هنگام عبور باید از کتل‌ها و گردنه‌ها گذر کرد؛ تا پس از 3 ساعت کوه‌پیمایی به باروهای استوار رسید. عظمت این قلعه از فراز تیغ دره‌ها و کوه‌ها هر بیننده‌ای را مبهوت می‌کند. دور تا دور دیواره‌های قلعه در عمق 500 متری جنگلی از درختان آلو، انجیر، آلوچه، سیب، فندق، زغال و گردو وجود دارد و نهرهای کوچک میان جنگل که از ارتفاعات جاری هستند، از میان این درختان گذشته و به باغ‌های زراعی می‌رسد.


پس از عبور از مسیر ابتدایی که پله‌گذاری شده، به دامنه‌های بالای کوه می‌رسیم، جایی میان ابرها. در چشم‌انداز راست مسیر قلعه، سیاه چادرهای بسیار دیده می‌شود که محل زندگی ایلات شاهسون است. این مسیر رفته رفته مشکل‌تر می‌شود.

پس از عبور از دامنه‌های ابتدایی، صخره‌های بزرگ و کوچک قبل از اینکه به دروازه قلعه برسیم از معبری عبور می‌کنیم که به صورت دالانی از سنگ‌های منظم شکل گرفته است. معبر فقط گنجایش 2 نفر را دارد و تا باروی قلعه حدود 200 متر فاصله دارد. از همین نقطه است که سختی راه و جلال و ابهت قلعه، آدمی را دچار حیرت غرورآمیزی می‌کند.


برای نفوذ به قلعه حتما باید از دالان گذشت، بارو را که پشت سر می‌گذاریم تا حدود یک صد متر، ارتفاعی را از میان صخره‌ها صعود می‌کنیم که امروز پله‌گذاری شده و بسیار آسان‌تر از گذشته است. بر گرد این ستیغ دره‌ای است با جنگلی تنگ و ژرفایی تا 400 متر که به صورت تیغه و تا دیوار قلعه ادامه دارد.

پیشینه این قلعه به قبل از اسلام و دوره‌های ساسانی باز می‌گردد. نوع معماری‌ قلعه به سبک معماری مجموعه تاریخی سلیمان، مربوط به دوره ساسانی‌هاست و با اینکه به وسیله عوامل طبیعی و انسانی دستخوش تغییرات بسیاری گردیده است، اما هنوز هم با شکوه، زیبا و پرابهت است.
ساختمان درونی قلعه از یک تالار اصلی، 4 اتاق که هر یک به تالار راه جداگانه دارند و مدخل ورود به جایگاه و جایگاه سربازان تشکیل شده است. در زیرزمین قلعه نیز بقایایی از اصطبل موجود است.
بر فراز برج‌های این قلعه که بایستید، همه ارتفاعات و جنگل‌های اطراف زیر پای شماست و شما بر بلندترین نقطه منطقه ایستاده‌اید.چشم اندازی وسیع از کوههای پوشیده از درخت و دشتهای ارسباران. به راستی که این قلعه بسیار زیباست.


اگر آدینه یا روزهای تعطیل در اطراف قلعه باشید کوهنوردانی را می‌بینید که مصالح و سنگ‌های لازم برای ترمیم قلعه را حمل می‌کنند. آنان با این کار خود می‌خواهند نام و خاطره سردار بزرگی را به یاد بسپارند که عشق به وطن را از نیاکان خود به ارث برده است.
در سال‌های اخیر علی‌رغم کم‌لطفی‌هایی که از سوی برخی انسان‌ها و نهادها در حق این قلعه اعمال شده است، دیواره‌های در حال ریزش پی‌بندی شده و بخشی از دیواره‌های بنا، تعمیر و دوباره‌سازی شده است. هم‌چنین بخشی از پله‌های ورودی قلعه شیب‌بندی و کانال‌کشی حوضچه‌های آب که در اطراف قلعه وجود دارد به پایان رسیده است.

علاوه براین در بسیاری از روزهای تعطیل در این قلعه، مراسم شعرخوانی، موسیقی سنتی و رقص لزگی (رقص محلی آذربایجان) برگزار می‌شود. این قلعه و طبیعت اطراف آن برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان آذربایجانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

قلعه بابک، جمهور یا «دژ بد» یکی از زیباترین قلعه‌های تاریخی ایران است. علاوه بر جذابیت‌های طبیعی و معماری که در این قلعه وجود دارد،‌ داستان حماسه بابک و ایستادگی او در برابر خلفای عباسی، محبوبیت این قلعه را دوچندان کرده است.

بابک بیست و دو سال در مقابل اعراب مقاومت کرد که دست آخر خلفای عباسی به طرز فجیعی، دست ، پا و گردن او را قطع کرده و از دروازه‌های شهر بغداد آویختند.