معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا با اشاره به پرتاب موفقیت آمیز راكت ایرانی «كاوش2» در هفته گذشته از پی گیری پرتاب نخستین راكت ایرانی حامل موجودات زنده به فضا در آینده خبر داد.

دكتر محمد ابراهیمی در گفت وگو با ایسنا با اشاره به برنامه ریزی برای پرتاب راكت های كاوش 3، 4و راكت های دیگر از پی گیری اعزام موجودات زنده از قبیل حیوانات كوچك مثل موش برای آزمایش های علمی و همچنین انجام تست های نجومی و تست تجهیزات پیشرفته ساخت داخل در این ماموریت ها خبر داد و گفت: پژوهشگاه هوافضا آمادگی پی گیری این اهداف را دارد و در حال مذاكره در این زمینه ها هم هستیم.

معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا با بیان این كه پرتاب بعدی كاوش بستگی به عواملی از جمله ماموریت و كاربرد آن دارد، تصریح كرد: چنانچه حامی خوب برای پروژه وجود داشته و هوا هم تا پایان سال مناسب باشد، به احتمال قوی یك پرتاب دیگر خواهیم داشت.

دكتر ابراهیمی درباره برنامه های احتمالی برای اعزام فضانورد در قالب این پروژه ها گفت: بحث اعزام انسان به فضا پروسه ای طولانی است، زیرا انسان نیاز به كپسول بزرگ تر داشته و بازگشت انسان از فضا تدابیر پیچیده تری دارد. وی با بیان این كه راكت پرتابی «كاوش 2» شامل محموله آزمایشگر، موتور راكت و سامانه بازیافت بود، گفت: محموله آزمایشگر چیزی است كه به جو زمین رفته است و بازیابی می شود كه قسمت ارزشمند كار بوده است و داخل آن تجهیزاتی از قبیل دوربین، سنسورها و كامپیوتر پروازها قرار دارد. وی با بیان این كه با سوختن سوخت موتور تنها یك پوسته استوانه ای از آن باقی  می ماند، افزود: این بخش در نهایت برای افزایش ارتفاع سایر مجموعه جدا می شود. در ادامه برای بازگشت محموله به زمین سرعت آن به تدریج كاهش می یابد و ابتدا پره كاهنده سرعت، سپس چتر ترمزی و در نهایت چتر اصلی باز می شود تا راكت با سرعت مناسب به زمین برسد.

معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا با بیان این كه وزن محموله حدود 150كیلو بود، تصریح كرد: تمامی اجزای راكت «كاوش 2»ساخت داخل بود به طوری كه موتور را از یكی از صنایع گرفتیم و كل محموله را خودمان ساخته ایم. در طراحی و ساخت اجزا، هر جا توانایی انجام آن را داشته ایم، محققان پژوهشگاه آن را ساخته اند و در ساخت اجزای دیگر آن از بخش های خصوصی و دولتی توانمند داخلی كمك گرفته ایم به این ترتیب در طراحی، ساخت و حتی تست های قبل از پرتاب هیچ طرف خارجی حتی در حد مشاوره در این پروژه حضور نداشت. وی درباره همكاری های داخلی در اجرای این پروژه، خاطر نشان كرد: استادان و دانشجویان دانشگاه های معتبر هوافضای كشور مانند صنعتی شریف، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی و صنعتی امیر كبیر از جمله همكارانی بودند كه در حوزه ایرودینامیك و شبیه سازی پروازی در این پروژه همكاری كردند. دكتر ابراهیمی با اعلام این كه اولین پرتاب آزمایشی راكت كاوش حدود 2سال پیش انجام شد، تصریح كرد: كل مراحل پروژه در 10دقیقه انجام شده كه محموله نیز پس از این زمان به زمین رسیده است. وی در باره كاربردهای راكت های كاوش توضیح داد: با توجه به حساسیت و هزینه بر بودن سیستم های ماهواره ای و تجهیزات فضایی موفقیت انجام پروژه بسیار حائز اهمیت است و آزمایشگاه هایی كه بتوانند آن محیط را شبیه سازی كنند یا فراهم نیست و یا این كه بسیار سخت فراهم می شود، بنابراین راكت كاوش، آزمایشگاهی است برای رایانه ها یا سنسورهایی كه قصد استفاده از آن ها را روی ماهواره دارند.

معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا خاطر نشان كرد: كاربرد دیگر راكت های كاوش ، مطالعات علمی خاص در ارتفاعات 50تا 200كیلومتری جو است، زیرا بالن ها توانایی رسیدن به آن ارتفاع را ندارند و ماهواره ها نیز نمی توانند به دلیل خطر سقوط زیر ارتفاع مشخصی كار كنند ؛بنابراین معمولا مطالعات علمی در این فاصله از جو را با راكت های كاوش انجام می دهند به طوری كه می توان سنجش سرعت باد، فشار هوا و برخی تست های نجومی را با این نوع راكت ها انجام داد.

وی تاكید كرد: كاربرد بسیار مهم دیگر راكت های كاوش، فرستادن موجودات زنده است كه چنانچه قصد تحقیقات روی موجودات زنده را داریم، یكی از بسترهای خوب و ارزان قیمت راكت های كاوش است به طوری كه می توان یك موش را با فراهم كردن شرایط مناسب به فضا فرستاد تا به تدریج موجودات دیگر به فضا فرستاده شوند و به زمین برگردند كه چنین ماموریت هایی هزینه های هنگفت استفاده از ماهواره بر یا ماهواره را ندارد.

دكتر ابراهیمی در باره مراحل بعدی پروژه راكت كاوش گفت: در حال تعامل با بخش های مختلف هستیم تا پیشنهاد های جدی كاری بگیریم، البته علاقه مند به همكاری بین المللی هستیم، اما همكاری های بین المللی نیاز به تعاملات طولانی دارد، اما از داخل ، یك سری تحقیقات نجومی از سوی پژوهشگاه های درگیر پیشنهاد  شده و راجع به فرستادن موجودات زنده نیز علاقه مندی هایی از داخل ابراز شده است كه در حال بررسی این پیشنهاد ها هستیم،  البته برخی مجموعه ها نیز علاقه مندند تا ریز سیستم های خود را در این پرتاب آزمایش كنند. وی ادامه داد: حتی در این پروژه اخیر یك مجموعه، ریزسیستم خود را تست كرد به طوری كه سنسوری در حوزه ناوبری ساخته بود تا از كارآیی آن اطلاع پیدا كند، از این رو در حال بررسی دقیق تر این پروژه ها هستیم تا هم از نظر مالی پروژه حمایت شود و هم این كه به لحاظ علمی كار جدیدی باشد. دكتر ابراهیمی با بیان این كه این نوع پرتاب ها به علت سادگی هنوز هم در سازمان فضایی آمریكا (ناسا) رایج است، اضافه كرد: همچنین دانشگاه های معتبر آمریكا برای آموزش پرسنل و دانشجویان پرتاب راكت های كاوشگر را به كرات انجام می دهند ؛البته در كشور پاكستان و هند این نوع پرتاب ها رایج است، اما در كشورهای حوزه خلیج فارس هیچ گونه از این نوع پرتاب ها صورت نگرفته است.

معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا در پایان گفت: هدف از این پروژه آن بود كه سیستم های جداساز عمل كنند، بازیابی كامل روی زمین انجام شود و در نهایت فیلم و عكس ها به ایستگاه مخابره و ثبت شود كه تمامی این اهداف به خوبی در پرتاب «كاوش 2»به نتیجه رسید.