به گزارش ایرنا، همدان توان بالقوه‌ای در كشت و تولید گیاهان دارویی داشته و هم‌اكنون در بیش از چهار هزار هكتار عرصه منابع طبیعی آن، انواع این گیاهان كشت می‌شود.

پیشینه كشت و تولید گیاهان دارویی در ایران به ? 800?سال پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد و بیش از ? 150?گونه گیاهی مختلف نظیر آنقوزه، سنای مكی و زیره ، در طب سنتی و گیاهی كاربرد داشته كه برخورداری از چنین پیشینه‌ای در شناسایی و كاربرد گیاهان دارویی از پتانسیل‌های كشور محسوب می‌شود.

كارشناسان بر این عقیده‌اند كه هر روز استقبال از تولید و استفاده از گیاهان دارویی به جای داروهای شیمیایی در جهان و به نسبت در ایران رو به افزایش بوده و فعالیت بیش از شش هزار عطاری در كشور گواه این ادعا است.

هم‌اكنون ? 72?شركت نیز در زمینه تولید انواع گیاهان دارویی در كشور فعال هستند و در این میان همدان به عنوان یكی از قطبهای مهم در تولید و كشت این نوع گیاهان در كشور مطرح بوده است.

طبق نتایج طرح مركز تحقیقات كشاورزی و منابع طبیعی همدان، هم اكنون ?316? گونه گیاه دارویی در این استان شناسایی شده كه از این تعداد ? 159?گونه دارای مصارف سنتی است كه با افزودن ? 79?گونه گیاه دارویی غیربومی و خارجی شناسایی شده، این رقم به ? 395?گونه می‌رسد.

عضو هیات علمی مركز تحقیقات كشاورزی و منابع طبیعی همدان گفت: از زمان اقامت بوعلی‌سینا در همدان در راسته بازار حكیم خانه پزشكان سنتی همدان فعالیت می‌كردند.

"حمیدرضا وجدانی"،افزود : برخی از اینها همچون سید خسرو همدانی ، از شهرت بالایی بر خوردار بوده و فرزندان او هم در امر تولید گیاهان دارویی هم اكنون فعال هستند.

وی اضافه كرد: در همدان گرایش مجدد به استفاده از این نوع گیاهان ایجاد شده است و بیماران بیشتر از داروهای گیاهی استقبال می‌كنند و اكنون در خیلی از مناطق همدان اقدام به تولید این نوع داروها می‌شود.

وی گفت: از جمله پتانسیلهای موجود در زمینه تولید گیاهان دارویی، ایجاد باغ گیاهان دارویی "بوعلی سینا"، است كه ? 170?گونه مختلف از این گیاهان در آن كشت شده است.

مدیركل منابع طبیعی همدان می‌گوید : همدان ذخیره گاه ژنتیكی برای كشت گیاهان دارویی است.

"موسی امیرخانی"، افزود: همدان توان بالقوه و پیشینه بالایی در استفاده از پتانسیلهای موجود در تولید این نوه گیاهان دارد كه حضور ابوعلی سینا در همدان به دلیل همین پتانسیلها بوده است.

وی ادامه داد: در جای جای ? 905?هزار هكتار عرصه منابع طبیعی همدان انواع گیاهان دارویی كشت و تولید می‌شود و تاكنون كدوی طبی ، نعنا و بادرنجوبه به عنوان برخی اقلام این نوع فرآورده‌ها در همدان شناسایی شده است.

وی از آغاز كشت گیاهان دارویی در سیاهدره و فارسیان نهاوند از پاییز امسال در سطح ? 340?هكتار خبر داد و گفت : پتانسیل موجود در این بخش در همدان در آینده نزدیك بالفعل می‌شود.

در سمینار "بررسی تولید و تجارت گیاهان دارویی" كه دوشنبه در سازمان بازرگانی همدان برگزار شد، رییس شبكه ملی پژوهش و فناوری گیاهان دارویی وابسته به وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری گفت : در هر جای كشور كه قدم می‌گذاریم غنی از گیاهان مختلف است و احساس می‌شود كه تمامی اینها دارویی باشند.

دكتر "محمد باقر رضایی" ، افزود: هم‌اكنون در كشور ظرفیتهای خوبی در زمینه كشت و تولید گیاهان دارویی وجود دارد اما نبود یك برنامه ریزی مناسب در بهره‌مندی از این ظرفیتها، دغدغه اصلی فعالان این عرصه‌ها شده‌است.

وی ادامه داد: همدان جزو استانهایی است كه دارای ظرفیت بالایی در این بخشها بوده و در زمان حاضر حدود ? 400?گونه مختلف گیاهان دارویی در این استان شناسایی شده است.

وی با اشاره به صادرات ? 82?میلیون و ? 11?هزار دلاری گیاهان دارویی به خارج كشور در سال ? ، 85?افزود: گشنیز، خاكشیر، زیره، انواع صمغها، شیرین بیان، كتیرا، حنا، زعفران، توتون و پنبه از مهمترین اقلام صادراتی در این بخش به حساب می‌آید.

رضایی گفت: باریجه ، كتیرا، زعفران، سیاه دانه و زیره، اسانس مورد، رزماری و شیرین بیان برای صادرات دارای مزیتهای نسبی بوده و بابونه، خار مریم، بادرنجوبه، سنبل الطیب در بازار داخلی از اهمیت بالایی برخوردارند.

وی افزود : هر سال بیش از ? 9?هزار فرآورده گیاهی در كشورهای اروپایی و آمریكایی تولید می‌شود كه سهم ایران از این رقم تنها ? 170?نوع است.

وی ادامه داد : هم‌اكنون نسبت استفاده از داروهای گیاهی به شیمیایی در جهان ? 25?تا ? 35?و این نسبت در كشور چهار درصد است.

وی خاطرنشان كرد: هم‌اكنون در كشور به طور متوسط چهار هزار تن از محصولات جنگلی و مرتعی كشور نظیر باریجه، كتیرا، زعفران، سیاه دانه، زیره و شیرین بیان به ارزش دو میلیون دلار در سال به خارج صادر می‌شود.

وی افزود: در زمان حاضر ?800?گونه از هشت هزار گونه گیاهی كشور كاربرد درمانی دارند كه ? 300?گونه آن مورد كاربرد طب سنتی است.

وی گفت: تجارت جهانی گیاهان دارویی هم‌اكنون بیش از ? ???میلیارد دلار است كه پیش بینی شده در سال ?2050?این رقم به پنج تریلیون دلار برسد. وی افزود: سهم ایران از این رقم صادراتی هم اكنون ? ???میلیون دلار است كه ? 36?میلیون دلار آن را زعفران شامل می‌شود.

قایم مقام اتحادیه صادركنندگان گیاهان دارویی ایران نیز گفت: گیاهان دارویی در تولید مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی، انواع چای‌های گیاهی و برای مصارف "بودرمانی" كاربرددارند.

"محمدعلی رضایی"، افزود: هم اكنون آمار دقیقی از تولید گیاهان دارویی در كشور وجود ندارد اما ایران قادر است ظرفیت صادرات خود در این بخش را تا هشت میلیارد دلار تا یكسال آینده بالا ببرد.

وی اضافه كرد: هم اكنون حدود ? 2/5?میلیارد دلار حجم صادرات گیاهان دارویی كشور است كه برای رسیدن به رقم پیش گفته برنامه ریزی شده است.

وی ادامه داد: علاوه بر این برخی اقلام داروهای گیاهی نیز از طریق مبادی غیررسمی از كشور به خارج صادر می‌شود.

وی عمده واردكننده‌های داروهای گیاهی را كشورهای عربی خلیج فارس عنوان كرد و گفت: این كشورها این فرآورده‌ها را به اروپا و آمریكا صادر می‌كنند.

رییس سازمان بازرگانی همدان نیز گفت: همدان از توانمندی بالایی در كشت و تولید گیاهان دارویی برخوردار است كه به عنوان یك استان كوچك اما چابك می تواند در ارتقای صادرات این بخش نقش آفرینی كند.

"فیصل مرداسی"، افزود: باتوانمندی‌های علمی و تجربی بالایی كه همدان در زمینه كشت و تولید گیاهان دارویی دارد این بخش می‌تواند زمینه ساز یك جهش بلند و موتور محركه توسعه باشد.

وی اضافه كرد: پتانسیلهای صادراتی گیاهان دارویی در همدان در آستانه بالفعل شدن قرار دارد كه این كار با تلاش تجار و بازرگانان شتاب بیشتری خواهد گرفت.

وی ادامه داد: امید می‌رود گیاهان دارویی در آینده نزدیك در فهرست ?10? قلم كالای عمده صادراتی همدان قرار گیرد.

همچنین معاون توسعه تجارت خارجی سازمان بازرگانی همدان گفت: با توجه به پیشینه تاریخی همدان در زمینه كشت گیاهان دارویی این استان از اهمیت ویژه‌ای در كشور برخوردار است.

"مسعود بكایی"، افزود: همدان با برخورداری از چهار هزار هكتار سطح زیر كشت گیهان دارویی ، هم اكنون به عنوان یكی از قطبهای مهم كشور در این زمینه محسوب می‌شود.

وی گفت: گشنیز، رازیانه و سیاه دانه عمده تولیدات همدان در این بخش بوده و حجم قابل توجهی از تولید و صادرات را به خود اختصاص داده است.

وی نهاوند و رزن را مهمترین مناطقی از همدان برشمرد كه توانمندی بالایی در كشت گیاهان دارویی داشته و عمده تولیدات این بخش مربوط به این دو است.

مدیركل هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان نیز گفت: همدان از بستر وزمینه‌های لازم برای بهره‌وری مناسب از كشت گیاهان دارویی برخوردار است و ظرفیت بالایی از تولید در این بخش فراهم است.

"احمد فضلعلی"، افزود: در استفاده از گیاهان دارویی، همدان پیشینه تاریخی و ظرفیت بالایی دارد كه از آن استفاده نشده است.

وی اضافه كرد: بیشتر اقلام گیاهان دارویی در همدان به دلیل طبیعت و نوع اقلیم از كیفیت بالاتری نسبت به گونه‌های مشابه خود در سایر نقاط كشور برخورداراست.

با وجود این توانمندیها و ظرفیتها تولیدكنندگان گیاهان دارویی بامشكلاتی مواجه هستند.

یك تولیدكننده گیاهان دارویی در روستای لیلان نهاوند، عمده مشكل تولید كنندگان این بخش را نبود حمایت كافی دولت عنوان كرد.

"كرم‌الله چگینی"، كه ? 20?سال است به تولید گیاه گشنیز مشغول است افزود:
امكان تولید به مقدار زیادی در زمینه گیاهان دارویی در همدان وجود دارد اما دولت هیچ گونه تضمینی در خرید این تولیدات به كشاورزان نمی‌دهد.

وی نبود امكانات ذخیره‌سازی تولیدات گیاهان دارویی را یكی از مهمترین مشكلات تولیدكنندگان این بخش عنوان كرد.